________________
ભાાની કસોટી
પાંચ વર્ષ પછી ફરી પેલે અવધૂત મળે. રાજાને સંપત્તિહીન, ચિન્તામગ્ન, અને નિધન બનેલો જોઈ અવધૂતે પૂછયું - “રાજન ! આમ ઉદાસ કાં ? આપની કડી સ્થિતિ કેમ થઈ ગઈ ?”
“દેવ ! આપની આજ્ઞા પ્રમાણે ભકતાને કર-વેરે બંધ કર્યો. આજે ગામમાં ભક્ત વગરનું કોઈ નથી, તેથી કર-વેરા આપનાર પણ કોઈ નથી.” આમ નમ્રતાથી કહી અવધૂતને ઝરૂખામાં લઈ ગયે અને લાંબા લાંબા ટીલા ટપકાં કાઢી આમ તેમ હડીયાહડી કરતાં ભકતને બતાવ્યા.
- અવધૂત સમજી ગયો કે બકરું કાઢતા ઉંટ પેઠે. જરા સ્મિત કરી તેમણે કહ્યું: “રાજન ! આવતી કાલે ઢઢેરો પીટાવી કહેવડાવે કે જે ભકત હોય તે કૃપા કરી રાજમહેલમાં પધારે અને રાજ્યમહેલ પાવન કરે. ” - બીજે દિવસે આ ઢઢેરો સાંભળી ભકતે વિચારવા લાગ્યા, ઠીક, રાજાના ગુરુ પધાર્યા છે ! ખૂબ માલમલીદો ઉડશે! ખૂબ પ્રસાદ વહેંચાશે! આપણે રાંધવાની પીડા મટી જશે. ચાલ માલમસાલો ઉડાવવાની મઝા આવશે ! - ચોટીઓ ફફડાવતા, લાંબા લાંબા ટીલાં કાઢી આવતા ભકતોએ જોતજોતામાં આબે રાજમહેલ ભરી દીધું અને થવા લાગી ભકતોની ધસાધસી !
" અવધૂતની સૂચના પ્રમાણે મુખ્યદ્વાર આગળ આવી રાજાએ કહ્યું–મારા ગુરુ યાત્રા કરી ગઈ કાલે પધાર્યા છે. તેમને ભકત-તેલની આવશ્યકતા છે. ભક્તને ઘાણીમાં ઘાલી તેલ કાઢવાનું છે, માટે જે ભક્ત હોય તે આગળ આવી જાય !
આ ભયંકર કસોટી સાંભળી ભયભીત બનેલા ભકતે ભાગવા લાગ્યા, પણ જાય કયાં? ચારે બાજુ સંત્રી–પહેરે કયારેય ગોઠવાઈ ગયે હતે.
અંદરના ભકતિ ટીલા ટપકા લૂંછી, માળા કંઠી તેડી જ્યાં ત્યાં ભાગવા પ્રયત્ન કરવા લાગ્યા.
