Page Text
________________
અર્થ-કામ માટે શું કહ્યું? ધર્મ જ]
[
૫
સમ્યકત્વરૂપ નિમિત્તથી ઘર્મ પામેલા, સમ્યકત્વ સાથે રાખીને ધર્મ કર્યો નહોતો એ વાત ખોટી ઠરે છે.
(૬) પ્રભાવતા અંગે શ્રીહેમચન્દ્રાચાર્ય વગેરેના દષ્ટાંતમાં પણ, તેમણે પ્રભાવકતારૂપ નિમિત્તે કારણે ધર્મપ્રાપ્તિ કરી હતી, પ્રભાવકતાને સાથે રાખી ઘર્મ કર્યો હતો એવું નહિ એવી તમારી માન્યતાવાળી વાત ખોટી ઠરે છે.
અમે શાસના આગળ-પાછળના સંદર્ભનો વિચાર કરી શાસ્ત્રીય વાતોનું તાત્પર્ય પ્રકાશિત કરીએ છીએ એવું દેખાડવાનો આભાસ ઊભો કરનારા તમે, અહીં એવો વિચાર કર્યા વગર જ “શબ્દો પરથી પણ જે ભાવ નીકળતો નથી તેવો અપૂર્વ તાત્પર્યાર્થ (!) કાઢવા જે પ્રેરાયા, તેમાં કોણ ભાગ ભજવી ગયું એનો જરા શાંત ચિત્તે મધ્યસ્થતાપૂર્વક વિચાર કરવા ભલામણા. - તમારા કહ્યા મુજબનો ભાવ તો શબ્દો પરથી પણ નીકળતો નથી, તે વતની સિદ્ધિ આ રીતે – અહીં ટૂંકો અન્વય આ પ્રમાણે છે : ' અરેઝકાતો નબળત્તિ આનો અર્થ જેઓ લજ્જાથી (લાને આશ્રીને) ઘર્મને સેવે છે, આચરે છે એવો થાય. જેઓ લાથી (લજ્જાને આશ્રીને) વીને આરંભે છે એટલો જ નહિ. માટેસ્તો ઉપદેશતરંગિણીકારે છેવટે ઉપસંહાર કરતાં પણ “ ના ? સર્વકાર જો પાછા ના પતિ' એમ કહે છે. અર્થાત વધારે શું કહેવું? (લજ્જાથી ભયથી વગેરે) બધી રીતે કરાયેલો ધર્મ મહાલાભ માટે થાય છે. એમ કહ્યું છે; પણ “વિકા રાણી માળખાય એવું કશું નથી.અર્થાતુ બધી રીતે આરંભાયેલો ધર્મ મહાલાભ માટે થાય છે એવું કહ્યું નથી. વળી, “લwાદિથી કરેલ ઘર્મ, જ્યારે લજ્જા વિગેરે નીકળી જઈ મોક્ષના આશયવાળો બનવારૂપે અમલ બને ત્યારે જ તેનાથી અમાપ ફળ મળે. એવું જે કહ્યું કે આ રીતે પણ પ્રસ્તુતમાં સર્વથા યોગ્ય હોય એવું લાગતું નથી, કેમ કે શ્રીયકે ઉપવાસરૂપ આખો તપઘર્મ સ્નેહથી કર્યો હતો કેમ કે બહેન સાધ્વીના સ્નેહના કારણે ઠેઠ ઉપવાસ સુધી ખેંચી ગયા અને એમાં જ કાળ કરી ગયા.તેથી પછી બીજો કોઈ સ્નેહવિનાનો તપઘર્મ કર્યો હોવાની શંકા પણ નથી); અને તેમ છતાં તેમને અમાપ ફળ મળ્યું હોવા તરીકે દષ્ટાંતમાં ઉલ્લેખ છે. અથવા તો જેમ રોહિણી વગેરે દેવતાને ઉદેશીને કહેલ રોહિણી વગેરે ત૫ વિષયાભ્યાસરૂપ હોય છે. મુગ્ધ જીવો સૌ પ્રથમ કર્મક્ષયાદિ ઉદ્દેશથી પ્રવર્તી શકતા નથી, પણ અભ્યાસ પડ્યા પછી તે
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |