________________
અર્થ-કામ માટે શું કરવું?ધર્મ જ]
[ ૬૯.
લાંબો વિચાર પણ કરવાની આમાં આવશ્યકતા નથી) જાણી શકાય એમ છે. જુઓ, ૫૯ભા શ્લોકમાં જે લખ્યું છે કે “વા મતિઃ સા રિ વિરા' તેના પરથી
શ્રી ચઉપન્નમહાપુરુષચરિયુંમાં કહેલી નિયાણાની વાતને આઘારે અહીં પણ આ પદ પરથી તે અર્થ કાઢવો જોઈએ એવું નક્કી કરવામાં આવે તો શું એ અર્થ કાઢવો મુશ્કેલ છે? શું એવો અર્થ કાઢવા માટે જ શ્રી હેમચન્દ્રસૂરિ મહારાજે આ નિર્દેશ નથી આપ્યો? શું શ્રીહેમચન્દ્રસૂરિજી મહારાજ સ્વગુરુદેવોના અભિપ્રાયથી વિપરીત આશય ઘરાવતા હોય ખરા?તમે પણ આનો આટલો અર્થ તો કર્યો જ છે કે ખરે જ, અંતે જેવી મતિ હોય તેવી ગતિ થાય છે? આની જ પ્રસ્તુતમાં અનુસંધાન કરવારૂપ સ્પષ્ટતા કરીએ તો, એવું સહેલાઈથી કહી જ શકાય છે કે “અર્થાતુ અનામિકાને અંતે જેવી મતિ હતી કે “આ અનશનના પ્રભાવે મને આની પત્ની દેવી થવા મળો” એવી તેની પત્નીદેવી બનવારૂપ એની ગતિ થઈ.”
પણ વસ્તુત: તો પોતાની પકડથી વિરુદ્ધ થતું હોઈ ચઉપન્ન-મહાપુરુષચરિયુંની નિયાણાની વાતની શ્રદ્ધા કરવાની તૈયારી ન હોવાથી, એની આવી સરળ સંગતિ પણ શોધવાનું મન ક્યાંથી થાય? સ્વપકડને પકડી રાખવામાં ચઉપન્ન-મહાપુરુષચરિયું કે મૂલશુદ્ધિ-પ્રકરણવૃત્તિ જેવા શાસ્ત્રની અશ્રદ્ધા કરવી પડતી હોઈ મિથ્યાત્વ આવી જવાના ભયંકર નુકસાનમાંથી બચો એવી પ્રભુને પ્રાર્થના... આ પ્રશ્ન પણ અમે પછી લખ્યું જ છે ને કે xxx “શ્રીચઉપન્ન મહાપુરુષચરિત્ર શાસ્ત્રના આધારે એમ જરૂર કહી શકાય કે લલિતાગે નિયાણું કરાવ્યું અને અનામિકાએ નિયાણું કર્યું xxx ઈત્યાદિ... તો પછી અમે તેની અશ્રદ્ધા કરીએ છીએ એવું ક્યાં રહ્યું? અને તેથી મિથ્યાત્વ આવી જવાનું ભયંકર નુકસાન પણ ક્યાં રહું?
ઉત્તર : હા, તમે લખ્યું છે ખરું અને તેના પરથી “અમને એ વાતની અશ્રદ્ધા નથી એવું કદાચ સિદ્ધ કરી પણ શકો, તોપણ એટલા માત્રથી મિથ્યાત્વ આવી જવાના ભયંકર નુકસાનને અટકાવી શકતા નથી; કેમ કે જો 'નિયાણાની વાતની શ્રદ્ધા કરશો તો “શ્રી ત્રિષષ્ટિશલાકા ગ્રન્થમાં નિયાણાની વાત નથી એવા તમારા અભિપ્રાયના કારણે તમારે એ ગ્રન્થની અશ્રદ્ધા કરવી પડશે, જેના કારણે પાછું એ ભયંકર નુકસાન ઊભું જ રહેશે. એ નુકસાનને અટકાવવું હોય તો તમારે શ્રી ત્રિષષ્ટિ ગ્રન્થના તે શ્લોકોની અમે ઉપર બતાવી