Page Text
________________
અર્થ-કામ માટે શું કરવું ? ઘર્મ જ ]
[૧૭૧ અજીવની ગણતરી ભેગી કરી જ લેવી છે. એમ “અજીવ શબ્દની પાછળ રહેલ જકારથી પણ અજીવભિન્ન સર્વ વસ્તુ અંતર્ગત જીવની બાદબાકી કરી શકાતી નથી, કેમ કે જીવની ગણતરી કરવાની તો આગળ કહી જ ગયા છે. તેથી માનવું પડે છે કે આ જ કાર જીવભિન્ન અન્ય સર્વનો કે અજીવભિન્ન અન્ય સર્વનો વ્યવચ્છેદ કરે છે એવું નથી; કિન્તુ જીવ અને અજીવ એ બન્ને સિવાયના નોજીવનો વ્યવચ્છેદ કરે છે. માટે પ્રસ્તુતમાં પણ જો બે સ્થળે જ કાર જોવા મળે છે, તો તે બજારોથી એ બેથી ભિન્ન એવા અર્થકામનો જ વ્યવચ્છેદ જાણવો યોગ્ય લાગે છે. .
બાકી, તમે ધર્મની બાદબાકી, ત્રિષષ્ટિના ૧૦મા પર્વના જે અર્થ7 મોત gશે ધર્માચાર/ સંવાર્વિવિધ સંસારોધિતા : II -આ શ્લોક પરથી કરો છો, તે શ્લોક પરથી પણ થઈ શકતી નથી. કારણ કે એકમાત્ર મોક્ષ જ અર્થભૂત છે એવો તાત્પર્યાર્થ કાઢીને તમે ધર્મની અર્થભૂત પુરુષાર્થ તરીકે બાદબાકી કરી દો છો, પણ એ ઉચિત નથી. એની બાદબાકી કરવાનો અર્થ એ થાય કે “ધર્મ અનર્થભૂત છે. આ ફલિતાર્થ જો કાઢવામાં આવે, તો આ શ્લોકની પૂર્વના શ્લોકમાં માત્ર અર્થ-કામને જ અનર્થભૂત જે કહા છે. તેનો વિરોધ સ્પષ્ટ છે. પૂર્વનો શ્લોક આવો છે – પુના પત્યા શાળા - તા-નેના અર્થપૂતી નાઘેયાહન પરમાર્થત llો અર્થ: જગતમાં ધર્મ
અર્થ-કામ અને મોક્ષ, એમ ચાર પુરુષાર્થ કહેવાય છે, પરંતુ તેમાં અર્થ અને કામ એ બે નામના જ પુરુષાર્થ છે, પરમાર્થથી તો એ અનર્થને કરનારા છે.
આ શ્લોકમાં, ચારમાંથી માત્ર બેને અનર્થભૂત કહ્યા છે. એનાથી જ જણાય છે કે શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીરદેવને ધર્મ-પુરુષાર્થ અર્થભૂત તરીકે જ અભિપ્રેત છે.]... કેવળ શબ્દગ્રાહી ન બનાય, આગળ-પાછળનો સંદર્ભ વિચારવો જોઈએ - આવું ઠેર ઠેર જણાવનારા તમે,અહીં અવ્યવહિપૂર્વના શ્લોકનો સંદર્ભ પણ ન લ્યો એ કેવી કમનસીબ ઘટના છે !
પ્રશ્ન: પણ તો પછી ‘ઈતુ મોત આમાં જે જ કાર છે, તેનો વિરોધ થશે તેનું શું?
ઉત્તર ઉપર કહ્યા મુજબ પૂર્વના શ્લોકનો વિરોધ ન થાય તેમજ ધર્મને પ્રધાન પુરુષાર્થ તરીકે જણાવનારાં જે અન્ય શાસ્ત્રવચનો મળે છે તેનો વિરોધ
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |