Tattvavalokan Samiksha

SR No.: 005882
Original Sutra Author: N/A
Author: Abhayshekharsuri
Publisher: Kantilal Chhaganlal
Total Pages: 238
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 170

અર્થ-કામ માટે શું કરવું ? ધર્મ જ ]
[ ૧૪૯
સળગાવી દેવાનું શરૂ કર્યું,ત્યારે મિત્રે તેને અટકાવીને કહ્યું કે હે મિત્ર ! કાયર પુરુષને ઉચિત એવી આ ચેષ્ટ: તારે યોગ્ય નથી. મહાનુભાવ ! દુર્લભ મનુષ્યભવને તું હાર નહિ. આ (હાસા-પ્રહાસાનું) ભોગસુખ તુચ્છ છે. વળી, જો તું ભોગાર્થી છે તોપણ સદ્ધર્મ અનુષ્ઠાન જ કર, કેમ કે કહ્યું છે કે શ્રી જિનકથિત ધર્મ ધનાર્થીઓને ધન આપનાર છે, કામાર્થીઓને સર્વ કામભોગો પૂરા પાડનાર છે અને સ્વર્ગ-મોક્ષની પ્રાપ્તિનો હેતુ છે.’’
શ્રીમાન્ નેમિચન્દ્રાચાર્યે પણ પોતાની વૃત્તિમાં આ રીતે કહ્યું છે કે ” તેણે (કુમારનંદીએ) હાસા-પ્રહાસા મેળવવાની ઈચ્છાથી અગ્નિમાં બળી મરવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારે મિત્રે તેને અટકાવ્યો, હે મિત્ર ! તારે પામર પુરુષને ઉચિત આવું કાર્ય કરવું યોગ્ય નથી. તેથી મહાનુભાવ ! દુર્લભ એવા મનુષ્ય-જમને તુચ્છ ભોગસુખ માટે હાર નહિ.વૈસૂર્યમણિની કિંમત ચૂકવીને શું કોઈ કા૨નો મણી ખરીદે ? વળી, જો તું ભોગાર્થી છે તોપણ સદ્ધર્માનુષ્ઠાન જ કર; કેમ કે શ્રીજિનકથિત ધર્મ ધનાર્થીઓને ધન આપનાર છે, કામાર્થીઓને સર્વ કામભોગો આપનાર છે અને સ્વર્ગ-અપવર્ગની પ્રાપ્તિનો હેતુ છે.'
•
એમ નિશીથભાષ્યની ૩૧૮૩-૩૧૮૪ શ્લોકની ચૂર્ણિમાં શ્રીજિનદાસ મહત્તરે કહ્યું છે કે જે તેનો નાગિલ નામનો શ્રાવક મિત્ર હતો.તેણે શ્રીજિનકથિત ધર્મ કહ્યો. પછી કહ્યું, તું વૈમાનિકી દેવીઓ સાથે ઉત્તમ ભોગોને ભોગવશે. અલ્પ સ્થિતિવાળી આ વ્યંતરી દેવીઓથી સર્યું.’
પ્રશ્ન : આ તો શ્રાવક મિત્રે તેવી સલાહ આપી છે. એનાથી મહાત્માઓને પણ તે માન્ય છે, એવું શી રીતે મનાય ?
१. आढत्तं च तेण तयभिसंधिणा जलणासेवणा, वारितो य मित्तेण 'भो मित्त ! न जुत्तं तुह काउरिसजणोचियमेयं चेट्ठियं, ता महानुभाव ! दुल्लहं माणुसजम्मं मा हारसु तुच्छभोगसुहहेउं । अन्नं च, जइवि तुमं भोगत्थी तहावि सद्धम्माणुट्ठाणं चैव करेनुं ।
जत्तो - धणओ धणत्थियाणं, कामत्थीणं च सव्वकामकरो ।
सग्गापवग्गसंगमहेऊ जिणदेसिओ धम्मो 119 11 (उत्तराध्ययनसूत्र : श्रीमनेमिचन्द्राचार्यकृत टीका )
२. तरस य वयंसे णाइलो णाम सावगो । सो से जिणपण्णत्तं धम्मं कहेति । एयं करेहि । ततो सोधम्माइसु कप्पेसु दीहकालट्ठितिओ सह वेमाणिणीहिं उत्तमे भोगे भुंजिहिसि, किमेतिहिं वधूतेहिं वाणमंतरीहिं अप्पकालट्ठितीएहिं ॥ (નિશીયમાલ્વ, યૂર્તિ રૂ૧૮૩-૮૪)