________________
૧૪૮].
[વર્ષ શા માટે કરવો ? મોક્ષ માટે જ સાચી વાત કર્યો છતે શેઠાણીએ પુન: કહ્યું કે આ ચિંતાથી સર્યું, કેમ કે) ધર્મ જ માણસોને આલોક-પરલોકમાં સુખ આપનારો બને છે. તેથી સુખેષ્ણુએ વિશેષ પ્રકારે ધર્મને જ સેવવો જોઈએ. માટે (હનાથ !)તમે દેવ અને ગુરુની યથોચિત ભક્તિ કરો, સુપાત્રોને દાન આપો અને પુસ્તક લખાવો. આ રીતે કરતાં આપણને પુત્ર થશે તો તો ઘણું સુંદર, પણ અન્યથા – કદાચ ન થાય, તો પણ આપણા બેનો પરલોક તો સુધરશે. ખુશ થયેલા શ્રેણીએ પણ આ પ્રમાણે કહ્નાં કે પ્રિયે તે ઘણી સુંદર વાત કરી. સમ્યગુ આરાધાયેલો ધર્મ ખરેખર મનુષ્યોને માટે ચિન્તામણિ બને છે.”
આમાં સુખેચ્છએ વિશેષ પ્રકારે ધર્મને જ સેવવો જોઈએ એવું જે કહ્યું છે તેમાં સુખેચ્છું એટલે પ્રસ્તુતમાં “પુત્ર સુખેચ્છની વાત હોઈ “પુત્રસુખની ઇચ્છાથી પણ ધર્મ જ કરવો જોઈએ એવું પત્નીએ કહ્યું છે અને ધર્મપરિણતિવાળા શ્રેષ્ઠીએ પણ એને એવું નથી કહ્યું કે “એચ !તું આ શું કહે છે?પુત્રની ઇચ્છાથી ધર્મ કરાય? ન કરાય !” આવું ન કહેતાં શ્રેષ્ઠીએ એમ જ કહ્યું છે.' કે તે ઘણી સુંદર વાત કહી.' ઇત્યાદિ... "
“ચરિત્રગ્રન્થોમાં આવતાં આવાં દષ્ટાન્તોથી સિદ્ધાન્તને ન બદલાય' એવી ચવાઈ ગયેલી તમારી વાતને પુનઃ ઉચ્ચારશો નહિ, કેમકે પુણ્યાત્મનું! જો આ દષ્ટાન્તો સિદ્ધાન્તને અનુરૂપ ન હોય અને વિરુદ્ધ હોય, તો તો ભવભીરુ સંવિગ્ન ગીતાર્થ આચાર્ય ભગવંતો એવા દષ્ટાન્તને ધર્મપ્રેરણા કરવા માટે ટાંકે પણ નહિ.
એમ કુમારનંદી સોનીની પણ નીચે મુજબ વાતો શાસ્ત્રોમાં આવે છે : શ્રી ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રની શ્રીલક્ષ્મીવલ્લભગણિત વૃત્તિમાં કહ્યું છે કે હવે કુમારનંદીએ પોતાના અંગૂઠા પર અગ્નિ મૂકીને મસ્તક સુધીનું સ્વશરીર १. अथात्र कुमारनन्दिना स्वागुठेऽग्निं मोचयित्वा मस्तकं यावत् स्वशरीरं ज्वालयितुमारब्धं, तदा मित्रेणायं वारितः। भोः मित्र ! तवेदं कापुरुषजनोचितं चेष्टितं न युक्तम् । महानुभाव ! दुर्लभं मनुष्यजन्म मा हारय ! तुच्छमिदं भोगसुखमस्ति ! किं च यद्यपि त्वं भोगार्थी तथापि सद्धर्मानुष्ठानमेव कुरु । यत उक्तं -
धणओ धणत्थियाणं, कामत्थीणं च सव्वकामकरो । सग्गापवग्गसंगमहेऊ जिणदेसिओ धम्मो ॥
(ઉત્તરધ્યયનસૂત્ર, રુક્ષ્મીવરામત વૃત્ત, કચ્છ. 9૮, પૃ.૪૭૧)