Page Text
________________
अर्थ-साथ भाटे शुं थुं ? धर्म ४ ]
[ १४५
જુઓ, શ્રી શ્રાદ્ધપ્રતિક્રમણસૂત્રના અર્થદીપિકા નામના વિવરણમાં નીચેની વાત આવે છે –
’જયસ્થલપુર નામના નગરમાં પદ્મદેવ નામના શ્રેષ્ઠિને ગુણાકર નામે યથાર્થ નામવાળો પુત્ર હતો.તેનો નામમાત્રથી ‘ગુણધર’ એવો ગુણધર નામે પ્રિય મિત્ર હતો. એક વખત ફરતાં ફરતાં તે બે જણા એક મઠમાં જઈ ચડ્યાં. ત્યાં નીચેનું સુભાષિત તેમના સાંભળવામાં આવ્યું : પિતાની લક્ષ્મી બહેન સમાન છે, તેથી યૌવનાભિમુખ સુનીતિજ્ઞોએ તેને ભોગવવી ન જોઈએ, પણ સુપાત્રમાં જોડવી જોઇએ? આ બધી વાતો સાંભળીને ગુણાકર ગુણધરને કહે છે કે હવે આપણે પિતાની લક્ષ્મી ન વાપરવી જોઈએ,આપણે જ કયાંક જઈને કરોડોનું ધન પ્રાપ્ત કરીએ’ ઇત્યાદિ. મિત્રની વાતો સાંભળીને ગુણધર કહે છે કે આપણે વણિક છીએ, તેથી વ્યાપારની કુશળતા જ આપણે માટે કામદુગ્ધા ગાય સમાન હોઈ તેનાથી જ ધન મેળવીએ.. ઇત્યાદિ. આ
॥४०॥
१. एवं गर्वोद्धरेणाथ, सार्द्धं गुणधरेण सः । गुणाकरः समुत्तस्थौ, तन्मठादशठाशयः क्रीडन्नाक्रीडमाप्तश्च दृष्ट्वा धर्ममिवाङ्गिनाम् । धर्मदेवगुरुं हृष्टः पृष्ट्वानतिपूर्वकम् 178911 प्रभो ! प्रसीदादिश मे, सद्यः स्वेष्टश्श्रियोऽर्जना । केनोपायेन जायेतेत्यथो यावद्गुरुर्वदेत् ॥४२॥ 'तावत्तुच्छतयौत्सुक्यधारी गुणधरोऽभ्यधात् । हु मया व्यवसायादिरुपायः प्राक्तवोदितः ॥४३॥ गुणाकरो गुणान्मित्र ! मयाऽपि ज्ञायते ह्यदः । प्रश्नोऽयं तु विशेषार्थं, विशेषज्ञा हि साधवः ॥ ४४ ॥ 'वाचं वाचंयमेन्द्रोऽपि प्रोचे भोः ! स्थिरचेतसौ । श्रृणुतं वच्मि वां तत्त्वं तत्त्ववाचो हि साधवः ॥ ४५ ॥ तच्चेदम्-धर्मो धनादेर्व्यभिचार वन्ध्यो, बीजं फलस्येव हि मुख्यहेतुः । उपक्रमाद्याः सहकारिणोऽम्मः सेकादिवत्ते व्यभिचारिणोऽपि . दृश्यन्ते सुधियोपि हि महोद्यमा अप्यमन्दारिद्याः । अधियोऽप्यलसा अपि च श्रीपतयः श्रीविलासेन ॥४७॥
॥४६॥
उक्तं च समास्वतुल्यं विषमासु तुल्यं, सतीष्वसच्चाप्यसतीषु सच्च ।
यतः
• फलं क्रियास्वित्यथ यन्निमित्तं तद्देहिनां सोऽस्ति तु कोऽपि धर्मः ॥४८॥
तद्धर्म एव यत्नो विधीयतां धीयतां च हृदि सैव ।
यः सर्वा अपि दत्ते चित्तेप्सितसम्पदः सपदि ॥ ४९ ॥
धर्माद्धनं धनत एव समस्तकामाः, कामेभ्यः एव सकलेन्द्रियजं सुखं च । कार्यार्थिना हि खलु कारणमेषणीयं धर्मो विधेय इति तत्त्वविदो वदन्ति ॥५०॥
(श्राद्ध प्रतिक्रमण सूत्र वृत्ति- अर्थदीपिका) M विशिष्यपात्रदानादौ, यतनीयं धनार्थिना । नादत्तं लभ्यते क्वापि । नानुप्तमपि लूयते ॥ ६३ ॥ (श्राद्ध प्रतिक्रमण सूत्रवृत्ति, गाथा ३०, पृ. १७७ )
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |