Tattvavalokan Samiksha

SR No.: 005882
Original Sutra Author: N/A
Author: Abhayshekharsuri
Publisher: Kantilal Chhaganlal
Total Pages: 238
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 100

અર્થ-કામ માટે શું કરવું ? ધર્મ જ ]
[ ૭૯
છે. તે આ રીતે −'ચિત્રનો જીવ પહેલાં દેવલોકમાંથી ચ્યવીને પુરિમતાલ નગરમાં શ્રેષ્ઠીપુત્ર થયો. સંભૂતિ મુનિનો જીવ પણ દેવલોકમાંથી ચ્યવીને કાંપિલ્ય નગરમાં બ્રહ્મરાજાની ચુલનીદેવી રાણીની કુક્ષિમાં અવતર્યો.' અનેક ભવોમાં ભટકવાની વાત કોઈ ાન્થમાં જોવામાં આવતી નથી.
વળી, આ ખાખતમાં સકલાગમ રહસ્યવેદી સ્વ. પૂજ્યપાદ આચાર્ય ભગવંત શ્રી દાનસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ કરેલો નીચેનો પ્રશ્નોત્તર પણ સારો પ્રકાશ પાથરે એમ છે.
પ્રશ્ન : જેને મોક્ષની શ્રદ્ધા જ નથી, એવાં અભવ્ય પ્રાણીઓ પારમેશ્વરી દીક્ષા શાં હેતુથી ગ્રહણ કરતાં હશે ?
ઉત્તર :અંતરગત શ્રદ્ધા નહિ હોવા છતાં દ્રવ્યાદિક અનેક દેખીતા અદૃષ્ટ કિંવા દુષ્ટ હેતુઓથી પણ શુભ અનુષ્ઠાનને સેવનારા જગતના ચોકમાં દૃષ્ટિગોચર થાય છે. એ જ સનાતન નિયમ પ્રમાણે અભવ્ય આત્માઓ પણ શ્રદ્ધા નહિ હોવા છતાં તપશ્ચર્યા કરવાથી જંગતમાં સ્વશ્લાઘા - માનપૂજા વગેરે થાય છે. તેને અર્થે તથા કેટલાક તો મોક્ષની નહિ, પરંતુ પરલોકાદિની શ્રદ્ધાવાળા દેવાદિકના સુખની પ્રાપ્તિને અર્થે પણ ચારિત્ર ગ્રહણ કરે છે. આ સંબંધમાં શ્રી બૃહત્ કલ્પભાષ્યની પીઠિકામાં લખે છે કે -
दजिणवराणं पूयं अन्त्रेण वावि कज्रेण । सुयलंभो उ अभब्वे हविजा थंभेण उवनीए ॥
સારાંશ : ગ્રંથિદેશ પ્રાપ્ત થયેલ અભવ્ય જીવ શ્રીજિનેશ્વર પરમાત્માની દેવેન્દ્ર તથા નરેન્દ્રાદિકો વડે થતી પૂજા દેખીને, અહો ! તપશ્ચર્યાથી જગતમાં કેવી પૂજા થાય છે !’ એવો વિચાર ઉત્પન્ન થવાથી પૂજાને અર્થે અથવા કેટલાક પુણ્ય તેમ જ પાપકર્મો અને તેનાં ફળો પરલોકમાં પ્રાપ્ત થાય છે...' ઇત્યાદિ શ્રદ્ધાવાળી તપશ્ચર્યાથી દેવલોકાદિ સુખની પ્રાપ્તિને અર્થે પણ જિનદીક્ષા અંગીકાર કરે છે. આ દીક્ષાના પ્રતાપથી તે સામાયિક ચતુર્વિંશતિ-સ્તવાદિ દ્રવ્યશ્રુતની પ્રાપ્તિ કરે છે. તેમ જ દ્રવ્ય પણ શુદ્ધ ચારિત્રક્રિયાના પ્રભાવે તે ત્રૈવેયકપણાના સુખને પણ પામે છે.
१. च्युत्वा जीवोऽथ चित्रस्य प्रथमस्वर्गलोकतः । पुरे पुरिमतालाख्ये महेभ्यतनयोऽभवत् ।। युवा संभूतिजीवोऽपि कांपिल्ये ब्रह्मभूपतेः । भार्यायाश्चलनीदेव्याः कुक्षौ समवतीर्णवान् ॥ (નિર્દિષ્ઠ 3/૧/૧૦૩-૧૦૪)