________________
પાંચ ગ્લૅક કરી ધારણનું સ્વરૂપ બતાવે છે.
૨૬૩ કર્મ એક જ રીતે વેદનાનું કે નિર્જરવાનું બની શકે એ સિદ્ધાંત નથી. ૨૫.
(પ્રાણદિક વાયુને જીતવાનાં ફળે બતાવી હવે તેની ધારણા કરવાનું કહે છે.)
વાયુની ધારણું एवं प्राणादिविजये, कृताभ्यासः प्रतिक्षणम् । धारणाादिकमभ्यस्येन् , मनःस्थैर्यकृते सदा ॥ २६ ॥
આ પ્રમાણે પ્રાણાદિ વાયુને જીતવા માટે વારંવાર અભ્યાસ કરીને મનને સ્થિર કરવા માટે નિરંતર ધારણાદિકને અભ્યાસ કરે. ૨૬.
પાંચ બ્રેક કરી ધારણાનું સ્વરૂપ બતાવે છે उक्तासनसमासीनो, रेचयित्वाऽनिलं शनैः । आपदाङ्गुष्ठपर्यन्तं, वाममार्गेण पूरयेत् ॥ २७ ॥ पादाङ्गुष्ठे मनः पूर्व, रुद्ध्वा पादतले ततः । पाणौँ गुल्फे च जवायां, जानुन्यूरौ गुदे ततः ॥२८॥ लिङ्गे नाभौ च तुन्दे च, हृत्कण्ठरसनेऽपि च । तालुनासाग्रनेत्रे च, ध्रुवोर्माले शिरस्यथ ॥ २९ ॥ एवं रश्मिक्रमेणैव, धारयन्मरुता सह । स्थानात्स्थानान्तरं नीत्वा, यावद् ब्रह्मपुरं नयेत् ॥ ३० ॥ . ततः क्रमेण तेनैव, पादाङ्गुष्ठान्तमानयेत् । નામપાન નવા, તો વાણું વિરેચન છે રૂ? |
પૂર્વે ચેથા પ્રકાશમાં બતાવેલ આસને બેસી, હળવે હળવે પવન રેચક કરી (પવનને બહાર કાઢી) નાસિકાના ડાબા છિદ્રથી પવનને અંદર ખેંચીને પગના અંગુઠા સુધી પહોંચે ત્યાં સુધી પૂર, પછી
