Page Text
________________
ક્રૂર થવું પડશે, તેથી હિંસક ભાવ પણ વધશે; એ અપેક્ષાએ લખ્યું છે કે એકેન્દ્રિય કરતાં સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય જીવને મારતાં પાપ વધારે લાગે. વાસ્તવમાં ઓછી-વધતી કઠોરતાના ભાવ પ્રમાણે બંધ પડે છે.
સભા :- વિકસિત જીવને કોઈ મારવા આવે ત્યારે તે વિકસિત જીવને પણ વધારે કર્મબંધ થાય ?
સાહેબજી :- ઉ૫૨ જણાવ્યા મુજબ વિકસિત જીવને ચેતના વધારે છે, તેથી તે મારવા આવનાર વ્યક્તિને ઓળખી શકે છે, જોઈ શકે છે; કોઈ કારણ વગર મારે તેથી વધારે દ્વેષ થાય છે. મન વિકસિત હોવાના કારણે આર્તધ્યાન-રૌદ્રધ્યાન પ્રબળ થાય છે; જ્યારે પાંદડાને વિકસિત મન, ઇંદ્રિય નથી, તેથી તીવ્ર આર્ત-રૌદ્ર ધ્યાન થતું નથી.
સમ્યગ્દષ્ટિ જીવો ગાઢ ચારિત્રમોહનીયકર્મના કારણે સંસારમાં રહ્યા હોય છે. તેઓ કદાચ રાજા હોય તો તેમને યુદ્ધ પણ કરવાં પડે છે. તે વખતે લાખોનો સંહાર તેમના હાથે થાય છે. છતાં મંદ ભાવના કારણે તેઓ બહુ જ હળવું પાપ બાંધે છે. જ્યારે તેની સરખામણીમાં મિથ્યાષ્ટિ જીવો નાના કીડી-મંકોડા મારતાં પણ તીવ્ર ભાવના કારણે વધારે પાપ બાંધે છે.
સભા ઃ- એક મોટું પ્રાણી-ગાયને છોડાવવા કરતાં નાના ૮ કબૂતરને છોડાવવાં વધારે સારાં ?
સાહેબજી :- જીવદયા પૈસા કે નંગ ગણીને કરવાની નથી. તમારું હૃદય કોમળ રહે, તમારા ભાવો નિષ્ઠુર ને કઠોર ન થાય, તે માટે કરવાની છે. કતલ માટે જતા જીવની અનુકંપા કરવા પાછળ ભાવ સમજવા પડશે, નહિ તો મૂળ તત્ત્વ મરી જશે. મારો પોતાનો એક અનુભવ કહું.
વ્યાખ્યાનમાં જુવાનિયા આવતા. તેમાંથી એક જણ એક વખત મને કહે કે સાહેબ, આપણે સંવત્સરીના દિવસે જે જીવ છોડાવીએ, તેમાં તો કસાઇને ખબર જ હોય છે કે આ લોકો આજે જીવો છોડાવવા આવશે, આથી તૈયાર થઈને જ બેઠા હોય છે. આપણી પાસેથી દોઢા ભાવ લે છે, અને તે પૈસાથી પાછા બીજા જીવો બજારભાવે ખરીદીને પછી તેને મારે છે. આ તો ઊલમાંથી ચૂલમાં પડવા જેવું થયું. આ રીતે કસાઈઓના હાથ આપણે વધારે મજબૂત કરીએ છીએ. આવી જીવદયા કરવાનું આપણા શાસ્ત્રમાં ક્યાં લખ્યું છે ? ત્યારે જવાબમાં મેં તેને કહ્યું કે તમારી
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
e
| SR No. | 005875 |
| Book Title | Lokottar Dandharm Anukampa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yugbhushanvijay |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 290 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |