________________
બાપ તરીકે જો લાગણી હોય તો એક મારી તને ખાસ ભલામણ છે કે, જે અત્યારે ભગવાન તરીકે મહાવીર વિચરે છે, તેની વાણી કદી સાંભળતો નહીં.'' આ કહેવાનું તેને કારણ એ હતું કે, પોતે પાકો-અઠંગ ચોર હોવાથી તેને મનમાં એમ થાય છે કે મારો દીકરો ચોરનો વારસો જાળવે. જોકે આ રોહિણિયો અત્યારે ચોર જ છે. પણ બાપ જાણે છે કે આનામાં ઊંડે ઊંડે સજ્જનતા હોવાથી તેને નિમિત્ત મળતાં લૂંટારામાંથી સદાચારી થઈ જશે, આ ચિંતાથી આવી ક્રૂર ભલામણ કરેલી. રોહિણિયાને બાપ પ્રત્યે લાગણી હોવાથી બાપની આજ્ઞા માને છે અને પ્રભુનો પડછાયો પણ લેતો નથી. પણ યોગાનુયોગ એવું થાય છે કે, એક વખત તે પ્રભુના સમવસરણની દિશામાં ચોરી કરવા ગયો હોવાથી, જોજનગામિની પ્રભુની વાણી સંભળાઈ ન જાય તેથી તેણે કાનમાં આંગળીઓ ખોસી દીધી છે, પણ તે જ વખતે પગમાં કાંટો વાગવાથી કાનમાંથી આંગળી નીકળી ગઈ.
મનનો સ્વભાવ એ છે કે જે વસ્તુ કરવાની ના પાડી હોય તે પહેલી કરે. નહીંતર ભલે કાન ખુલ્લા હોય પણ બેધ્યાન રહે તો સંભળાય નહીં. પણ આણે મનની તરલતાના કારણે પ્રભુની વાણી સાંભળી અને આવી રીતે સાંભળેલું પ્રભુનું એક વચન કટોકટીના પ્રસંગે તેને મોતના મુખમાંથી બચાવે છે, ત્યારે તેને એમ થાય છે કે જો પ્રભુના એક વચનના શ્રવણથી પણ આટલો લાભ થાય, તો પ્રભુની વાણીમાં કેટલું સત્ય હશે ! આમ વિચારી ઉલ્લાસથી દેશના સાંભળવા ગયો અને ત્યાં પહેલવહેલો ધર્મ પામ્યો, ત્યારે તેને સૌથી વધારે ગુસ્સો તેના બાપ ઉપર આવ્યો કે “દુશ્મન પણ ન કરે તેવું કામ મારા બાપે મારા માટે કર્યું છે. આના કરતાં તો મને મારી નાંખ્યો હોત તો મારા આત્માને ઓછું નુકસાન થાત.
,,
વાસ્તવમાં બાપે તો લાગણીથી સલાહ આપેલી ને દીકરા માટે કરોડોની સંપત્તિ મૂકીને ગયેલો. આ રાજાશાહી ઠાઠમાઠથી રહેનારો ચોર છે. જે ગામમાં તે રહેતો હતો ત્યાં તેની છાપ સોના જેવા માણસની છે. બધાના ઉપર તેનો ઉપકાર છે. રોહિણિયાને ધંધો, સંપત્તિ, કળા બધું જ તેના બાપે આપ્યું છે. આ કામ બાપે દીકરા પ્રત્યેની લાગણીથી કરેલું, પણ તે ઝેર હતું. તમે પણ લાગણીથી સંતાનો માટે દેખાવથી સારી પ્રવૃત્તિ કરો, પણ જો તમારામાં વિવેક ન હોય તો તમે તેમને ધર્મથી ભ્રષ્ટ કરો. આ જ ભાવહિંસા છે.
૫૬
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”