________________
એક ભવનું મૃત્યુ કરશે, પણ આવાં માબાપ તો ભવોભવનાં મૃત્યુ કરશે. આ સૂચવે છે કે દ્રવ્યહિંસા કરતાં ભાવહિંસા અનેકગણી વધારે ભયંકર છે.
સભા-:- અમારો દીકરો ડૉક્ટર થાય ને અમે તેમાં હરખાઇએ, તો પાપના ભાગીદાર ખરા કે નહીં?
સાહેબજી :- હા, ચોક્કસ પાપના ભાગીદાર ખરા. ઘણાં મા-બાપે તો પહેલાં ડૉક્ટર બનવા માટેની તેને પ્રેરણા આપી હોય, ભણવામાં તેને અનેક રીતે સહાયભૂત થયા હોય, તો તેનું પણ પાપ ચોટે. કારણ કે ડૉક્ટર બનવા માટે શરૂઆતથી પંચેન્દ્રિય જીવોની હિંસા કરવી પડે. હાઇસ્કૂલમાં આવે ત્યારથી જ disection-જીવોને ચીરવાનું ચાલુ થાય. તમારા દીકરાઓ જીવતા પંચેન્દ્રિય જીવોને જાતે ચીરે પછી તેમના ભાવો કેવા રહે ?
સભા :- પણ પછી તો જીવોને બચાવશે જ ને ?
સાહેબજી :- પૈસા લઇને પ્રેક્ટીસ કરે તેને સેવા કે જીવદયા ન કહેવાય. વળી અત્યારે સમાજમાં ડૉક્ટરોની છાપ કેવી છે ? ભણીને કેટલા ડૉક્ટરો સેવાભાવી પાકે છે?
હતા.
સભા ઃ- સાહેબજી ! બધા આવું જ વિચારશે તો ડૉક્ટર કોણ બનશે ? સાહેબજી ઃ- એવી ચિંતા અયોગ્ય છે. ભૂતકાળમાં પણ લોકો માંદા પડતા તેઓ કાંઈ સબડી સબડીને નહોતા મરતા. આયુર્વેદિક ટ્રીટમેન્ટ થતી જ હતી, અનેક નિર્દોષ, ઉપચારો હતા. અત્યારે પણ સમાજમાંથી હોશિયાર વિદ્યાર્થીવર્ગ જો આયુર્વેદિકમાં જાય તો પાછું ડેવેલપમેન્ટ ચોક્કસ થાય, અને ઓછી હિંસાથી તથા ઓછા ખર્ચે લોકોને ચિકિત્સા ઉપલબ્ધ થઈ શકે. આપણે તો જીવમાત્ર પ્રત્યે દયાનો ભાવ કરવાનો છે. તેથી માણસ દુ:ખી થઈને મરી જાય તેવું અમારું કહેવું નથી. હા, બીજી treatmentનો-ચિકિત્સાનો જો કોઈ વિકલ્પ જ ન હોય તો વિચાર કરવો પડે. કસાઈના ધંધાને આપણે વગોવીએ છીએ ત્યારે એવું નથી વિચારતા કે સમાજમાંથી જો બધા જ કસાઇ મટી જશે તો શું થશે ? જીવનમાં ગમે તે પાપી ધંધા પકડી ન જ લેવાય. જેમ તમે લોકો સીધી કતલ જુઓ તો અરેરાટી થઈ જાય, પણ દસ માઇલ દૂર કતલ થાય અને ત્યાં processing થઈને તૈયાર પેકેટમાં માંસ વેચાતું હોય ત્યાં તમને સીધી હિંસા દેખાતી નથી. તેમ હોસ્પિટલમાં પણ તમને સીધી હિંસા દેખાતી નથી, ઊલટી દયા દેખાય છે, પણ પાછલા બારણે થતી હિંસા
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૪૯