Page Text
________________
જરૂર છે. પુણ્યથી જ પાપમાં સહાયક બુદ્ધિ, બળ, સત્તા-સંપત્તિ આદિ સર્વ મળે છે. જેને બુદ્ધિ જ નથી મળતી તે કાંઈ દાવપેચ ન કરી શકે.
બુદ્ધિશાળી વધારે લુચ્ચાઈ કરી શકે, બુદ્ધ ન કરી શકે. જેટલા અનાચાર રૂપાળા કરશે, તેટલા અનાચાર કદરૂપા કરી શકવાના નથી. જેની પાસે પુણ્ય છે તેની પાસે જ દુષ્ટતા ને અનીતિ કરવાની તાકાત છે. પુણ્ય તાકાત આપે છે, સાધન-સામગ્રી આપે છે. આંખ મળી છે, તો આંખ દ્વારા પાપ થશે, જ્યારે આંધળાને તેમાં મર્યાદા આવી જશે. સંસારમાં ઓછા પુણ્યશાળી જીવો ખૂણામાં ચૂપચાપ બેઠા છે, તેઓ કશા જ ઉધામા કરતા નથી. ઓછામાં ઓછું પુણ્ય એકેન્દ્રિય જીવોને છે. તેઓ કોઈને કનડવા જતા નથી કે મોટો ત્રાસ આપતા નથી. જેટલી શક્તિ વધુ મળે તેટલો બીજાને વધારે ત્રાસ આપી શકશો. શક્તિમાત્રમાં પુણ્ય જ કારણ છે. પુણ્ય બંધાય છે ધર્મથી, પણ તે પોષક બને છે પાપનું. આમ પુણ્યપાપનું પરસ્પર પૂરક ચક્ર ચાલે છે. આમાંથી. છૂટવા માટે ઉત્તમ પુણ્ય કેવી રીતે બાંધવું? ને તેના ઉપાયો શું? તે દષ્ટિ જીવનમાં આવવી જ જોઈએ.
પાપાનુબંધી પુણ્ય ખતરનાક છે, પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય હિતકારી છે ઃ
શાસ્ત્રીય પરિભાષામાં પાપાનુબંધી પુણ્ય કદાચ બે-પાંચ ભવ સુધી હારમાળારૂપે ચાલે, પણ પછી અવશ્ય પાપની શૃંખલા ઊભી કરશે. તેથી પાપાનુબંધી પુણ્ય ખતરનાક છે, જયારે પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય હિતકારી છે. જેને ફક્ત બંધની જ સમજ છે, તે કદી જૈનશાસનના કર્મવાદના મર્મને સમજી શકશે નહિ, અનુબંધની પણ સમજ જોઈશે; તો જ કર્મબંધનાં ખરાં રહસ્યો સમજી શકશે.
આપણા આત્માને ચોવીસે કલાક બંધ ચાલુ છે, તેમ ચોવીસે કલાક અનુબંધ પણ ચાલુ છે. અહીં બેઠાં બેઠાં પણ બંધ-અનુબંધ બંને આત્મામાં પડી રહ્યા છે. ઘડિયાળના કાંટાની જેમ ચોવીસે કલાક સતત ઊંઘમાં પણ કર્મનો બંધ-અનુબંધ અટકતો નથી. જેમ હૃદય સતત ઊંઘમાં પણ ધબકે છે તેમ કર્મનું તંત્ર ઊંઘમાં પણ ચાલુ જ છે.
ક્ષણક્ષણના અધ્યવસાય પ્રમાણે કર્મનો બંધ થાય છે. વર્તમાનમાં તમારા મનમાં જેવા શુભભાવ હોય છે તે પ્રમાણે પુણ્યબંધ અને જેટલા અશુભભાવ હોય તે પ્રમાણે પાપબંધ ચાલુ છે.
***
૧૮૪
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા
| SR No. | 005875 |
| Book Title | Lokottar Dandharm Anukampa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yugbhushanvijay |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 290 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |