________________
20
તા. ૧૫-૮-૯૪, સોમવાર.
અનંત ઉપકારી, અનંત જ્ઞાની શ્રી તીર્થંકર પરમાત્મા ઊંચા પુણ્યનો બંધ કરાવનારા આ ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરે છે.
સાવધાની ત્યાં જરૂરી છે જ્યાં પુણ્ય પણ પાપનું સાધન બની દુર્ગતિની પરંપરા સર્જે છે, અને આ ઊંડી વાત માત્ર જૈનધર્મ જ સમજાવે છે :
આ સંસારમાં કર્મના પુણ્યકર્મ અને પાપકર્મરૂપ બે ભેદ છે. બધા જ ધર્મો આત્માને સ્વીકારે છે, કર્મનો સિદ્ધાંત પણ સ્વીકારે છે. વળી એકલા કર્મની વાત કરે છે તેવું નથી, તેમાં શુભ અને અશુભનું વર્ગીકરણ પણ કરે છે.
દુઃખ પાપકર્મથી આવે અને સુખ પુણ્યકર્મથી આવે, એ વિશે ધર્મો વચ્ચે કોઈ વિવાદ નથી. સર્વ ધર્મશાસ્ત્રો આમ જ કહે છે. આ સહેલાઈથી સમજાય તેવી સ્પષ્ટ વાત છે, પણ જૈનધર્મ કાંઈક ઊંડી વાત કરે છે. પુણ્યથી પણ મળેલાં સંસારનાં ભોગસુખો રસપૂર્વક ભોગવો એટલે પાપ બંધાય. આમ, પુણ્ય પણ પાપનું સાધન બન્યું.
· ભોગસુખો પુણ્યથી મળ્યાં, પુણ્ય શુભ પરિણામ અને સત્પ્રવૃત્તિથી બંધાયું, જે આત્માએ પુણ્ય બાંધ્યું તે આત્માએ સદાચાર-સદ્ગુણો કેળવી તેના દ્વારા જ પુણ્ય ભેગું કર્યું અને અહીં ગુણોથી જ અંતે આત્માના પલ્લે પાપ પડ્યું. Stepwiseક્રમબદ્ધ વિચાર કરો તો ધર્મ દ્વારા પુણ્ય મળ્યું, પુણ્ય દ્વારા ભૌતિક સામગ્રી મળી, ભૌતિક સામગ્રીથી પાપ બંધાયું અને પાપથી દુર્ગતિ મળી, દુર્ગતિથી ભવની પરંપરા. આમ, વિષચક્ર સંસારમાં ચાલી રહ્યું છે.
અત્યારે ૯૯% જીવો એવા પુણ્યના ઉદયવાળા છે કે જેઓ પુણ્યબળથી જ ભારેમાં ભારે કર્મો બાંધીને સંસારમાં રખડશે. ઓછા પુણ્યશાળી જીવો અશક્ત અને નબળા હોય. તેથી ઓછાં પાપ બાંધી શકે. પાપ કરવા પુણ્યના ઉદયની ભારે લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૧૮૩
