________________
સંઘમાં મહેમાનો આવે તો રસોડાં કરવાં પડે છે; કારણ કે તમારામાં વ્યક્તિગત સાધર્મિકભક્તિનો ભાવ એટલો ઘટ્યો છે, કે જો સંઘનું રસોડું ન હોય અને સાધર્મિક સંઘમાં આવે તો ભૂખ્યો જ જાય. તમે જે આચારથી જીવો છો તેનાથી તમને કેટલું નુકસાન છે તે વિચાર્યું છે?
સભા:- સાધુના ચોમાસા નિમિત્તે રસોડું કરાય?
સાહેબજી - તમે તો અમને એવા બનાવી દેશો કે અમે ક્યાંય જીવી નહિ શકીએ. મારા નિમિત્તે તમે કોઈ કીડીને મારી નાખો તો મને તેનું પાપ લાગી જાય નહીં, પણ હું તેમ કહ્યું કે તેનો ઉપયોગ કરું તો દોષ. આમ, નિમિત્ત શબ્દનો અર્થ પહેલાં સમજો .
અત્યારે મારા માટે કોઈ રસોઇ બનાવે તો તેટલા માત્રથી પાપ મને લાગતું નથી, પણ મને ખબર પડે કે આ મારા માટે બનાવ્યું છે અને છતાં હું લઉં, તો મને પાપ લાગે, હું તેનો ઉપયોગ કરું તો મને પાપ લાગે. તમે કોઈકના નામથી પાપ કરો એટલે તે તેને લાગી જાય એવું નથી. અમારું હિંસામાં સીધી કે આડકતરી રીતે કોન્ટ્રીબ્યુશન હોય તો જ પાપ લાગે. '
સભા :- શ્રાવકનાં ઘરો બંધ હોય છે ત્યાં સાધુ માટે રસોડાં ખોલાય?
સાહેબજી:- સાધુ-સાધ્વી માટે રસોડા ખોલાય તો દોષ લાગે જ. વગર કારણે કરાય જ નહિ. પરંતુ રસ્તામાં વિહાર વખતે ઘણે ઠેકાણે જેમ કે ભિલાડ પછી ૧૫૦ કિલોમીટર સુધી ઘર નથી, ત્યારે બધા સાધુઓ કાંઈ ઉપવાસ કરીને વિહાર ન કરી શકે અને ઊડીને પણ જઈ શકે નહિ; આવા સંજોગોમાં અપવાદ મૂકવો પડે. છતાં પણ એની અમે આલોચના લઈએ. આ કંઈ રાજમાર્ગ નથી, આ તો અપવાદરૂપે કરવું પડે.
સામૈયાં ઠાઠથી, ધામધૂમથી કરવાની પ્રભુની આજ્ઞા :
શેષકાળમાં કે ચાતુર્માસમાં કોઈ સારા મહાત્મા આવે તો તેમના સામૈયાં ઠાઠથી કરો તેમાં આરંભ-સમારંભ તો થવાનો જ. છતાં પણ શ્રાવકને તે ધામધૂમથી કરવાની પ્રભુની આજ્ઞા છે. સંઘનું નિયત કર્તવ્ય છે, ધર્મ-શાસનપ્રભાવનાનું અંગ છે, આલંબન છે, ગુરુભક્તિ છે. સાધુઓ આવ્યા તે નિમિત્તે કરાય છે છતાં એમાં મહારાજ સાહેબને દોષ લાગતો નથી; કારણ કે સામૈયામાં સાધુઓ કશું ભોગવતા નથી. પરંતુ તમે
-
-
-
-
૧૬૪
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”