Lokottar Dandharm Anukampa

SR No.: 005875
Original Sutra Author: N/A
Author: Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2003
Total Pages: 290
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 163

કરું તો તમે ખૂબ કદર કરશો, ને કહેશો કે મહારાજ શાસનનાં જબરદસ્ત કામ કરે છે. ટૂંકમાં અમે અમારા આચારો, ભગવાનની આજ્ઞા તોડીએ તો તમે અમારાથી ખુશ થાઓ છો, તો એવા સંઘને સાધુના આચારનો ઉપાસક કેવી રીતે બનાવવો ?
સભા :- સંઘને સાધ્વાચાર સમજાવીને.
સાહેબજી :- અત્યારે સમજાવું જ છું ને ? છતાં ક્યાં તમારા મગજમાં બેસે છે? અરે ! તમે અમારું વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવો એમ અમે કહીએ તો પણ અમને આરંભ-સમારંભનો દોષ લાગે. વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવવું એ કાંઈ ખરાબ કામ નથી. સારું જ કામ છે, છતાં પણ તમે ઘરેથી વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવો ત્યારે વાહનમાં આવતાં હિંસા થાય, કદાચ ચાલીને આવો તો પણ જયણાથી ન ચાલો. જોકે તમે ન આવો એમ અમે નથી કહેતા, પણ વ્યાખ્યાનમાં આવવાની અમે પ્રેરણા કે આજ્ઞા ન કરીએ. અમે તમને તમારું કર્તવ્ય બરાબર સમજાવીએ, જિનવાણીશ્રવણ આત્મકલ્યાણ માટે અતિશય ઉપયોગી છે તે પણ સમજાવીએ, ઉપદેશ આપીએ; પણ આવો, એમ આજ્ઞા ન કરીએ. જ્યાં આરંભ-સમારંભ છે ત્યાં સાધુથી આજ્ઞા ન કરાય, પણ તમે સામાયિક કરો તેમ લાયક જીવને હું કહી શકું. અહીં લાયકનો અર્થ
આજ્ઞા પાળનાર.
સભા :- પ્રેરણા અને આજ્ઞા વચ્ચે તફાવત શું ?
સાહેબજી :- પ્રેરણા, આજ્ઞા, ઉપદેશ સૌ સૌને સ્થાને છે. ઉપદેશ એટલે તમારાં કર્તવ્ય સમજાવવાં તે. જેમ કે દેરાસર બંધાવવાથી કેવા મહાન લાભ થાય, તેનાથી કેવી રીતે અનેક આત્માનું ઉત્થાન થાય, મોક્ષમાર્ગે ચડી શકાય વગેરે. પ્રેરણા એટલે વ્યક્તિગત રીતે આ કરવા જેવું છે, આ રીતે કરવા જેવું છે વગેરે કહું તે. આજ્ઞા એટલે ‘આમ કરો’ એમ સીધો order-હુકમ કરું તે. આરંભ-સમારંભનાં જેટલાં ધર્મકાર્યો છે, તેમાં પ્રેરણા કે આજ્ઞા અમારાથી કરાય નહીં. હું એમ કહું કે પૂજા એ તમારા માટે નિયમા હિતકારી છે, શ્રાવકે પૂજા કરવી જ જોઈએ, જે દિવસ પૂજા વગરનો જાય તેને વાંઝિયો કહ્યો છે; આમ, ધર્મપ્રવૃત્તિના લાભાલાભ સમજાવું, તે ઉપદેશ. જ્યારે પૂજા કરો જ, કેમ નથી કરતા ? એવો આગ્રહ કરું તે આજ્ઞા થઈ કહેવાય. અમારાં પચ્ચક્ખાણ સમજો છો કે પછી માત્ર દીક્ષા વખતે થાળીઓ વગાડીને અમને ખાલી દીક્ષા આપી દો છો ?
સભા :- પચ્ચક્ખાણ કાનમાં કહેવાય છે.
૧૫૪
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”