Lokottar Dandharm Anukampa

SR No.: 005875
Original Sutra Author: N/A
Author: Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2003
Total Pages: 290
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 149

સભા - ઉછાળીને જ અપાય?
સાહેબજી :- હા, બેસીને આપવાની અનુકૂળતા ન હોય તો ઉછાળીને પણ આપે, બંને રીતે આપી શકાય છે. અત્યારે તો લોકો દાન આપતાં વિચારે છે કે આ માણસ પૈસા લઈ જઈને શું કરશે ? બીડી પીશે ? રાતના ખાશે કે આડા માર્ગે વાપરશે? અનેક પાપો કરશે? પણ આવું તમારે વિચારવાનું નથી. આ માન્યતા ભૂલભરેલી છે. લેનાર ક્યાં વાપરશે તે દાતારે વિચારવાનું નથી. હા, સીધા કસાઈને કે માછીમારને પૈસા આપવાની વાત નથી. ત્યાં જરૂર મર્યાદા આવે છે. બાકી જગડુશાહ, પેથડશાહ, વસ્તુપાળ વગેરે બધાએ યાચકોને દાન આપ્યું, પછી કાંઈ પાછળ તેના ઉપયોગની તપાસ કરવા ગયા નથી. અનુકંપામાં આ રીતે વિચારાયા જ નહીં. જેની દયા કરો છો તે બધા ધર્મ નથી, તેનાં દુઃખ-દર્દ દૂર કરવા દાન આપતા નથી, વળી તેઓ પાપમાં ઉપયોગ કરવાના છે તે પણ પ્રાયઃ નક્કી છે. છતાં એના દ્વારા કોઈ યોગ્ય જીવ ધર્મ પામી જાય તે માટે જ કરવાનું છે.
સભા:- રાત્રે દાન અપાય?
સાહેબજી :- સીધું અન્નદાન રાત્રે ન અપાય; કપડાં-પૈસા રાત્રે અપાય, પણ આપતી વખતે આડા-અવળા વિચાર કરવાના નથી. તીર્થકરોએ પણ યાચકોને આપતી વખતે તેના ભાવિ પાપોપયોગનો વિચાર કર્યો નથી.
તીર્થકરો વર્ષીદાનમાં અબજો સુવર્ણમુદ્રા આપે છે. છૂટે હાથે, માંગે તે પ્રમાણે તેને આપવા છતાં, દાનમાં મર્યાદિત સુવર્ણમુદ્રા થવાનું કારણ એ છે કે, ભગવાન પાસે લેવા આવનાર ઘરેથી નીકળે ત્યારે પ લાખ રૂપિયા લેવાનો વિચાર કરીને નીકળ્યો હોય, પણ સિદ્ધયોગી એવા પ્રભુ પાસે આવતાં તેમના ગુણો, તેમની નિઃસ્પૃહતા, સંતોષ જોઈ પલાખના બદલે ૨૫૦૦૦જ માંગે. ભગવાન પાસે દાન લેવા આવનાર લાખો લોકો છે. એ લોકો પૈસા લઈ જઈ કઈ રીતે વાપરશે તે પ્રભુ વિચારતા નથી; પણ લેનારને કે જોનારને ત્યાગધર્મનો મહિમા સમજાય, તેનામાં લાયકાત હોય તો ધર્મની રુચિ થઈ જાય, એ માટે આપે છે. ધર્મના અવસરે કરાતી અનુકંપા ધર્મમાં પૂરક થશે, જે લોકોત્તર છે. બીજા આશયથી કરાતી અનુકંપા લૌકિક થશે.. | તીર્થકરને પોતાને માટે પુણ્યબંધનાં સાધન બને તેવા ધર્મનું મૂલ્ય કે મહત્તા નથી, કારણ કે એમના આત્મા ઉપર જે ઉત્તમ પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય સંચય કરવા યોગ્ય
૧૪૦
લોકોત્તર દાનધર્મ“અનુકંપા