________________
સભા :- ધૂપ-દીપનાં સાધનો કેવાં હોવાં જોઈએ? અને દેશકાળ પ્રમાણે કેવા ઠાઠથી પ્રભુભક્તિ કરાય? . સાહેબજી:- ધૂપ-દીપનાં સાધનો પણ અતિમૂલ્યવાન અને સુંદર હોવાં જોઈએ કે જોનારને અહોભાવ થાય. ધૂપ પણ એવા જ વાપરવાના કે જે અતિ સુગંધી હોય. જેને પેટાવવાથી આંખ બળે તેવા હલકા ધૂપ વાપરવાના નથી. મૂલ્યવાન વસ્તુઓ જ વાપરવાની હોય છે.
કલકત્તામાં કાર્તિકી પૂર્ણિમાના વરઘોડામાં જિનભક્તિની ભવ્યતાની આછેરી ઝલક :
કલકત્તાનો વરઘોડો તમે જોયો હોય તો જિનભક્તિની ભવ્યતાનો ખ્યાલ આવે. હવે તો જોકે વિશેષ જાહોજલાલી રહી નથી, છતાં હજુ પણ તે વખણાય તેવો હોય છે. અત્યારે આ કાળમાં કીમતી ઝવેરાત આદિ બરાબર ન સચવાય તેથી ઘણું ઓછું કર્યું છે.
જેમણે પાલિતાણામાં બાબુનું દેરાસર બંધાવ્યું છે, તેમણે ૭૦ લાખ રૂપિયાનો ખર્ચો તે જમાનામાં કરેલો. કેટલી ઉદારતા-ભક્તિ હશે ! તેમના ઘરમાં તો દરેક સભ્ય દીઠ ચોવીસ કલાકના બે નોકર હોય. આવો વૈભવ છતાં એમને ત્યાં ઘરદેરાસરમાં પૂજારી ન રાખે, એક પણ નોકર નહીં. દેરાસરમાં વાસણ માંજનાર, ઝાડું કાઢનાર પણ કોઈ નહીં રાખવાના. આવા કુટુંબની પુત્રવધૂઓ, રાજકુમારીઓ કે જેમણે ઘરમાં એક તપેલું પણ ન ઊંચક્યું હોય, તેઓ દેરાસરમાં પ્રભુનું બધું જ કામ જાતે કરે. વાસણ ઊટકે, કાજો કાઢે અને પૂજા-ભક્તિ પણ અદ્ભુત ઠાઠથી કરે! હવે આ લોકોનું ભક્તિનું વર્તન જયારે બંગાળી બાબુઓ જુએ ત્યારે તેમને આપણા પ્રભુ પ્રત્યે બહુમાન થાય, કે આવા વૈભવશાળી હોવા છતાં પણ પ્રભુનું કામ જાતે કરે છે, તો તેમના પ્રભુ કેવા હશે ! જ્યારે વરઘોડો નીકળે ત્યારે પાલખી ઊંચકવા પણ શેઠિયાઓ જાતે આવે, પરસ્પર પડાપડી કરે. આ બધું જોઈ બંગાળી બાબુઓ પ્રભુની પાલખી સામે બહુમાનથી રેતીમાં આળોટી જાય. અહીં વિચારવા જેવું છે કે આ ભક્તિ જોવાથી પ્રભુ પ્રત્યે કેટલું બહુમાન જાગતું હશે કે જેથી આવું વર્તન કરે ! આવી અનુમોદના કરવાથી તેઓ બોધિબીજ પણ પામી જાય.
તમે પણ પૂજા કરવા જાઓ તે વખતે સજજન માળી સાથે જો સારાં ફૂલ હોય,
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૧૦૧