________________
હિંસાથી થતો ધર્મ કરાવવાનો છે.
વાહનની હિંસાનો ત્યાગ ન કરનારને વ્યાખ્યાનશ્રવણ માટે અંતર વધારે હોય તો વાહનમાં બેસીને પણ વ્યાખ્યાનશ્રવણ માટે જવું હિતકારી છે. જયારે વાહનમાં નહિ બેસવાના પચ્ચખ્ખાણ હોય તો તેણે તેમાં બેસીને વ્યાખ્યાન માટે પણ આવવાની જરૂર નથી.
તમારે પર્યુષણમાં પણ એકેન્દ્રિયની હિંસાનો ત્યાગ નથી. વખત આવે ગાડીમાં જતાં રસ્તામાં કોઇએ નાંખેલું શ્રીફળ પડ્યું હોય તો તમારાથી ચગદાઈ શકે છે.
સભા - ટ્રેનમાં બધે જાત્રા કરાય?
સાહેબજી - બીજે બધે કામસર ફરવા તમે ટ્રેનમાં જાઓ જ છો, તો જાત્રા કરવા પણ જઈ જ શકો. હા, છ'રી પાળતા સંઘમાં વાહનમાં ન બેસવાનું પચ્ચખાણ હોય છે. તેથી સંઘમાં ચાલીને જ જવું જોઈએ.
સભા - ગાડીમાં બેસીને પૂજા કરવા જવાય?
સાહેબજી :- ગાડીમાં બેસીને આવવું હોય તો ગાડીમાં શુદ્ધિ રાખવી પડે. ધર્મના ક્ષેત્રમાં મોભા પ્રમાણે વ્યવહારની વાત છે. પહેલાંના વખતમાં મોટા રાજાઓ, શેઠિયાઓ, મંત્રીઓ બધા પગપાળા પૂજા કરવા નહોતા આવતા, પણ પાલખીમાં બેસીને કે બીજા વાહનમાં બેસીને મોભા પ્રમાણે પૂજા કરવા આવતા, સાથે વરસીદાન કરતા કરતા આવતા. પણ આવવાના સાધનમાં શુદ્ધિ તો રાખવી જ પડે. સામાન્ય માણસ વાહનમાં આવે તે બરાબર નથી. પણ રાજા પગપાળા આવે તો તેમનો મોભો ન સચવાય, તેથી પાલખીમાં આવતા.
પૂ.આ. શ્રી હેમચંદ્રસૂરિજી મહારાજે લખ્યું છે કે ગૃહસ્થને પ્રતિદિન એક સામાયિક, છ આવશ્યકમાં કર્તવ્ય છે અને સામાયિક ગુરુનિશ્રાએ કરવું જોઈએ તેવી વિધિ છે. પરંતુ ઘણાને વ્યવસાયને કારણે માંડ-માંડ સામાયિકનો ટાઇમ મળતો હોય, તેથી ઉતાવળનાં કારણે ઉપાશ્રય જતાં પહેલાં ઘરેથી સામાયિક લઇને પછી જયણાપૂર્વક ચાલતા ગુરુની નિશ્રામાં સામાયિક કરવા આવે. પરંતુ મોભાદાર મંત્રી, રાજા વગેરે જે ગુરુ પાસે જઈ શકે તેમ હોય તો પણ તેમને ઉતાવળ હોય તો ઘેર જ સામાયિક કરી લેવાનું; પણ સામાયિક લઈને ઉપાશ્રયે ગુરુનિશ્રામાં પગપાળા ન જવું, કારણ કે પગપાળા ઉપાશ્રયે જાય તો તેમનો મોભો ન જ સચવાય, જૈનશાસ્ત્રોમાં કેટલો વિવેક છે! ગમે તે માટે ગમે તે આજ્ઞા નથી.
૯૪
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”