________________
હિંસા પણ ધર્મમાં તમારી ભૂમિકા પ્રમાણે કરવાની આવશે. તમારા જીવનમાં પૃથ્વી, અગ્નિ, વાયુકાયની હિંસા સામાન્ય છે, અર્થાત્ ચોવીસ કલાક જાગતાં કે ઊંઘતાં તમારા અધ્યવસાયમાં તે જીવોની હિંસાનો પરિણામ સતત ચાલુ છે, જે આરંભયુક્ત ધર્મ ન કરો તો પણ અટકવાનો નથી. માત્ર એ જ હિંસાથી થતો ધર્મ દાન, દયા, પરોપકાર, ભક્તિ, પૂજા વગેરે કરવાથી નવો શુભ પરિણામ પ્રગટવા દ્વારા પુણ્ય બંધાય છે. દા.ત. પર્વના દિવસોમાં સંઘજમણ આદિ થાય છે, તેમાં ચૂલા સળગાવાય છે તેમાં હિંસા તો થાય જ છે, પરંતુ તમારા ઘરે પણ ચૂલા તો ચાલુ જ છે, જેથી તમારે નવો કોઈ અશુભ પરિણામ કરવાનો નથી. આમ, ભૂમિકા પ્રમાણે ધર્મ કરવાનો છે.
સભા :- આગેવાનો રાત્રિભોજન કરે તો ચાલે?
સાહેબજી :- રાત્રિભોજનત્યાગનો ઉપદેશ તો આ કાળમાં જ આપવો પડે છે, બાકી પહેલાંના વખતમાં તો જૈનકુળોમાં રાત્રિભોજનનો ત્યાગ જ હોય, ઓછામાં ઓછું નવકારસી-ચોવિહાર તો કરે જ. રાત્રિભોજન એક મોટું પાપ છે, નરકનું દ્વાર કહ્યું છે. તે કરવું ખોટું જ છે. અને ફક્ત આગેવાનો માટે જ આ નિયમ નથી, સંઘમાં . બધા જ રાત્રિભોજન ન કરે તે ઉત્તમ છે.
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
