Page Text
________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-સાતમો પ્રકાશ
જગત્કર્તૃત્વ નિરાસ
વીતી ગયા પછી બ્રહ્માની મુક્તિના સમયે (=બ્રહ્માના આયુષ્યની સમાપ્તિના સમયે) સંસારના દુઃખી પ્રાણીઓને રાત્રિમાં વિશ્રામ આપવા માટે સમસ્ત ભુવનના અધિપતિ મહેશ્વરને સૃષ્ટિનો સંહાર કરવાની ઇચ્છા થાય છે. આ વખતે શરીર, ઇંદ્રિય અને મહાભૂતને ઉત્પન્ન કરનાર સમસ્ત આત્માઓના અદૃષ્ટની પ્રવૃત્તિનો નિરોધ થાય છે. તથા મહેશ્વરની ઇચ્છા અને અણુઓના સંયોગથી ઉત્પન્ન કર્મોથી શરીર અને ઇંદ્રિયોનું કારણ એવા અણુઓના વિભાગો થાય છે. આના કારણે (=શરીર-ઇંદ્રિયોનું કારણ એવા અણુઓના વિભાગો થવાથી) શરીર-ઇંદ્રિયોના કારણ એવા અણુઓના સંયોગની નિવૃત્તિ થાય છે. શરીર ઇંદ્રિયોના પરમાણુઓના સંયોગની નિવૃત્તિ થતાં શરીર-ઇંદ્રિયોનો પરમાણુ સુધી નાશ થાય છે, અર્થાત્ શરીર-ઇંદ્રિયો પરમાણુ સ્વરૂપ બની જાય છે.
૭ ૧
તથા પૃથ્વી, જલ, અગ્નિ અને વાયુ સ્વરૂપ મહાભૂતોનો પણ આ જ ક્રમથી પછી પછીના રહ્ય છતે પૂર્વ પૂર્વનો નાશ થાય છે, અર્થાત્ પહેલાં પૃથ્વીનો નાશ થાય છે, પછી જલનો નાશ થાય છે, પછી અગ્નિનો નાશ થાય છે, પછી વાયુનો નાશ થાય છે, તેથી છૂટા છૂટા પરમાણુઓ જ રહે છે. પરમાણુઓ જેટલો કાળ છૂટા છૂટા રહે છે તેટલો જ કાળ જીવો ધર્મ અને અધર્મના સંસ્કારોથી યુક્ત રહે છે.
ત્યાર બાદ પ્રાણીઓ ભોગ ભોગવે એ માટે મહેશ્વરને સૃષ્ટિના સર્જનની ઇચ્છા થાય છે. ત્યાર બાદ તરત જ સર્વ જીવોમાં રહેલા અને પ્રવૃત્તિથી પ્રાપ્ત થયેલા (=ભૂતકાળમાં જીવોએ કરેલી પ્રવૃત્તિ પ્રમાણે પ્રાપ્ત થયેલા) અટ્ઠષ્ટોની અપેક્ષા રાખનારા પરમાણુઓના સંયોગો થાય છે, અર્થાત્ જીવોના અદૃષ્ટોથી પરમાણુઓના સંયોગો થાય છે. પરમાણુઓના સંયોગોથી પવનના પરમાણુઓમાં કર્મોની ઉત્પત્તિ થાય છે. આ વખતે પવન પરમાણુઓના સંયોગોથી ઊઁચણુક આદિના ક્રમે ઉત્પન્ન થયેલો મહાન વાયુ આકાશમાં અતિશય સંચરિત થતો રહે
૨. દ્રોપવર્ગબલે બ્રહ્માના આયુષ્યની સમાપ્તિના કાળે.
૩. ૩નિતન્ય રચનારા કે ઉત્પન્ન કરનારા.
૪. વૃત્તિનિશેષ=સઘળી પ્રવૃત્તિઓ બંધ થઇ જવી.
૫. તત્વયોનિવૃત્તિ=શરીર-ઇંદ્રિયોના કારણ એવા પરમાણુઓના સંયોગની નિવૃત્તિ.
| SR No. | 005874 |
| Book Title | Vitrag Stotra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay |
| Publisher | Arihant Aradhak Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 178 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |