Page Text
________________
હવે વસ્ત્રની બાબતમાં, જેમકે દિગમ્બરો છે તેઓ શું માને છે? દિગમ્બરો વસ્ત્રને પરિગ્રહ માને છે. માટે તેને જે ધારણ કરે તે સાધુ નહીં તેમ માને છે. આ વિધાન સાચું છે, પણ કઈ અપેક્ષાએ? તે વિચારવાનું રહે. અમુક ભૂમિકાએ પહોંચેલા મહાત્માઓ માટે તે વિધાન છે. જેને આરાધના માટે વસ્ત્રની જરૂર નથી તેને માટે વસ્ત્ર પરિગ્રહ છે, પણ જેને સાધના કરવામાં વસ્ત્રની જરૂર છે તેને વસ્ત્ર પરિગ્રહ નથી, પણ ઉપકરણ છે; તેથી તેને માટે વસ્ત્રનો ત્યાગ કરવો અધર્મ છે. તીર્થકરો દીક્ષા લે ત્યારે ઇન્દ્રદેવદૂષ્ય મૂકે છે, તે વ્યવહાર તરીકે. જયાં સુધી તેમની પાસે રહ્યું ત્યાં સુધી બરાબર પડી જાય તો તેઓ લે નહિ. પછી તેમની પાસે કોઈ વસ્ત્ર નહીં. પ્રભુ મહાવીરને એક વર્ષ અને એક મહિના સુધી વસ્ત્ર રહ્યું હતું. તે પછી જ સંપૂર્ણ નિર્વસ્ત્ર હતા અને તે તેમના માટે આચારધર્મ છે. અમુક પ્રકારના જિનકલ્પ આદિમાં રહેલા સાધુ પણ વસ્ત્ર ધારણ કરતા નથી, પણ આ ભૂમિકામાં પહોંચે ત્યારે વસ્ત્ર ધારણ કરવાનાં નથી અને ત્યાં જો વસ્ત્ર ધારણ કરે તો તેમને માટે અધર્મ થાય છે. પરંતુ અમારી આરાધનામાં વસ્ત્ર ઉપકરણ તરીકે ધર્મ છે. માખણરૂપ તત્ત્વને તારવવા માટે સ્યાદ્વાદ એ રવૈયા જેવો છે. આ દષ્ટિ ગમે ત્યાંથી તત્ત્વને છૂટું પાડી આપે છે, માટે રવૈયાની ઉપમા આપી છે.
સભા:- સ્થાનકવાસી, દિગમ્બરો સ્યાદ્વાદને નથી માનતા? :
સાહેબજી - તેઓની અમુક વાતમાં એકાન્તવાદ આવે છે. પરંતુ અનેકાન્તવાદ બધે લાગુ પાડીએ તો જ કામનું. જેમકે દિગંબરો વસ્ત્રમાં ચારિત્રનો એકાંતે અભાવ માને છે. પરંતુ દ્રવ્યચારિત્ર એકાન્ત મોક્ષે જવાનું સાધન નથી, કારણ કે ભરત ચક્રવર્તી કેવળજ્ઞાનને પામ્યા ત્યારે ગૃહસ્થનાં કપડાંમાં હતા. ભાવને અને દ્રવ્યને એકાન્ત સંબંધ નથી. માટે દ્રવ્યચારિત્રન હોય તો પણ ભાવચારિત્ર આવી શકે. ગૃહસ્થનાં કપડાં ભાવચારિત્રરૂપ વિકાસનાં બાધક નથી. મહાપુરુષોએ તેમની સાથેની ચર્ચામાં કહ્યું કે આ ઠેકાણે તમે સ્યાદ્વાદને કેમ ભૂલી જાઓ છો? એકાન્ત પકડી રાખો તો કેમ ચાલે?
તેરાપંથી સંપ્રદાયની માન્યતા બાબતમાં પણ આવું જ છે. હિંસાથી થતા ધર્મને અમે પણ ખરાબ કહીએ, પણ તેમાં અપેક્ષા જોડવી પડે. સ્યાદ્વાદને તેઓએ અનર્થકારી રીતે અપનાવ્યો છે. તેરાપંથી કહેશે કે કૂતરાને રોટલા નાંખો તો તે ખાઈને તગડા થશે, પછી ઉંદર મારશે, બધાને હડપ કરશે. રોટલાના દાણામાં પણ કેટલા જીવો મર્યા? માટે કેટલી હિંસા કરી? તેથી કૂતરાને ખવરાવવું પાપ છે. આ તમારી વાત સાચી છે, માટે જ સાધુ કૂતરાને રોટલી નથી આપતા. કારણ કે સાધુની અપેક્ષાએ તે પાપ છે. પણ જે સાધુનો ધર્મ છે તે તમે ગૃહસ્થો
*
*
*
*
* *
*
*
* *
*
*
*
*
*
*
* *
* *
''
૮૦
અનેકાંતવાદ
| SR No. | 005869 |
| Book Title | Anekantvad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yughbhushanvijay |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 160 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |