Page Text
________________
શ્રી સમસ્કાર મહામંત્ર
૨૧
સિદ્ધનું લાલવર્ણથી ધ્યાન કરવાનું કારણ: સિદ્ધભગવંતનું ધ્યાન લાલ વર્ણથી થાય છે, કારણકે -
૧. મંત્ર શાસ્ત્રમાં રક્તવર્ણને વશીકરણનો હેતુ માનેલ છે. સિદ્ધાત્મા યોગી પુરુષોને આકર્ષી રહ્યા છે, મુક્તિવર્ધનું પણ આકર્ષણ કરી રહ્યા છે. તેથી જ તેમનો વર્ણ રક્ત માની તેમની તે રીતે આરાધના કરવાની છે.
૨. તપાવેલું અને મેલ વિનાનું શુદ્ધ સુવર્ણ લાલ વર્ણનું બને છે, તેમ સિદ્ધભગવંત પણ તપ દ્વારા આત્માને તપાવી સર્વ કર્મક્ષય કરી નિર્મળ અને વિશુદ્ધ બન્યા છે. તેથી તેમનું ધ્યાન રક્તવર્ણ કરવાનું છે.
૩. તંદુરસ્ત રોગરહિત મનુષ્ય લાલબુંદ જેવો હોય છે, તેમ સિદ્ધ ભગવાન કર્મરોગથી સર્વથા રહિત હોવાથી આરોગ્યના પ્રતીકરૂપે તેમનું રક્તવર્ણથી ધ્યાન કરવું ઉચિત છે. • નમો ગારિયા14 . “આચાર્યભગવંતોને નમસ્કાર થાઓ.
આ પદમાં પણ પ્રથમ “નમો' પદનો અર્થ આપણે પ્રથમ અધ્યયનમાં વિચારી ગયા છીએ. બીજા “આયરિયાણં' પદનો અર્થ “આચાર્યોને” એ પ્રમાણે થાય છે.
અરિહંત પ્રભુની ગેરહાજરીમાં શાસનનો ભાર આચાર્યભગવંતો વહન કરે છે. શાસનનાં દરેક કાર્યો તેમની સલાહ મુજબ થાય છે. શ્રી જૈનશાસનરૂપી ગગન મંડળમાંથી તીર્થંકરદેવરૂપી સૂર્ય તથા સામાન્ય કેવળીરૂપી ચંદ્ર અસ્ત પામી ગયા પછી ત્રણે લોકમાં રહેલા પદાર્થોને પ્રકાશિત કરવા માટે આચાર્યો દીપક સમાન છે. તેઓ જૈનશાસનરૂપી રાજભવનના રાજાના સ્થાને છે. સર્વ શાસ્ત્રના, દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવના તેમજ ઉત્સર્ગ-અપવાદના તેઓ જ્ઞાતા હોય છે. તેમનો મુખ્ય ગુણ શુદ્ધ માર્ગની પ્રરૂપણા કરવી તે છે.
આચાર્યભગવંતો પણ મુખ્ય બે પ્રકારના છે. દ્રવ્યાચાર્ય અને ભાવાચાર્ય. શાસ્ત્રોમાં આચાર્યના જે સામાન્ય ગુણો બતાવ્યા છે, તે પણ જેમનામાં ન હોય તે દ્રવ્યાચાર્ય છે અને શાસ્ત્રમાં આચાર્યના જે ગુણો વર્ણવ્યા છે, તે ગુણોથી યુક્ત જે હોય તે ભાવાચાર્ય કહેવાય છે. આ સૂત્ર દ્વારા આવા ભાવાચાર્યને જ નમસ્કાર કરવાનો છે, દ્રવ્યાચાર્યને નહિ. કેમ કે, ભાવાચાર્યને કરેલો નમસ્કાર 14.આ ત્રીજું પદ તે ત્રીજા અધ્યયન રૂપ છે. તેમાં “નમો”, “આય” અને “રિયાણ” એમ ત્રણ
પદો અને સાત અક્ષરો છે.
| SR No. | 005835 |
| Book Title | Sutra Samvedana Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamitashreeji |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 244 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |