Page Text
________________
શ્રી અન્નત્થ સૂત્ર
૧૩૩
કાયોત્સર્ગ ભગ્ન ગણાય છેઅને જે વ્યક્તિને કોઈકવાર અનાદિ કુટેવને કારણે કે સહસાકારાદિથી કોઈક આવે તો જોવાઈ જાય, કોઈક બોલે તો કાન મંડાઈ જાય, ત્યારે પણ તરત જ તેમાંથી મન અને ઈન્દ્રિયને પાછા ખેંચવાની ઈચ્છા હોય, તુરત જ ત્યાંથી મન કે ઈન્દ્રિયને પાછી ખેંચી પણ લે. આવા સાપેક્ષ આત્માનો કાયોત્સર્ગ જો ક્યારેક વિપરીત પ્રવૃત્તિવાળો થાય તો વિરાધિત થયો ગણાય છે. ટૂંકમાં, કાયોત્સર્ગની મર્યાદાથી નિરપેક્ષ પ્રવૃત્તિ તે ભગ્નતા છે અને કાયોત્સર્ગ સાપેક્ષ થતાં અતિચાર તે વિરાધના છે.
આમ, અહીં આરાધક આત્મા આવી બેય પરિસ્થિતિની અનિચ્છા વ્યક્ત કરતો કહે છે કે, મારો કાઉસ્સગ અભગો = સર્વથા નષ્ટ ન હો. તેમ જ અવિરાહિઓ = અંશે પણ ભગ્ન ન હો.
નાવ અરિહંતાપ ભવંતા નમુદારેvi ન પામઃ જ્યાં સુધી “નમો અરિહંતાણં” પદ બોલીને કાયોત્સર્ગ ન પારું.
તાવ વાર્થ વા નો જ્ઞાનું પાપ વોસિરામિ? ત્યાં સુધી કાયાને કાયોત્સર્ગની મુદ્રા દ્વારા, વાણીને મૌન દ્વારા અને મનને ધ્યાનમાં સ્થિર કરવા દ્વારા મારી અશુભ યોગવાળી કાયાનો હું અત્યંત ત્યાગ કરું છું..
પ્રતિજ્ઞામાં અરિહંત ભગવંતને નમસ્કાર વડે પારવાની વાત છે. તેથી “નમો અરિહંતાણં બોલીને જ કાયોત્સર્ગ પારવો જોઈએ. “નમો અરિહંતાણં” બોલતી વખતે નજર સામે અષ્ટ પ્રાતિહાર્ય યુક્ત અરિહંત ભગવાન છે અને આપણે તેમને નમીએ છીએ તેવો ભાવ ઊભો કરવાનો છે. પૂર્વાચાર્યોની પરંપરાથી નમુક્કારેણ પદથી “નમો અરિહંતાણ” બોલવાની જ રૂઢિ છે, તેથી ગમે તે રીતે નમસ્કાર કરીને પૂર્વાચાર્યોની આ પરંપરાને તોડવી ના જોઈએ. આ “નમો અરિહંતાણં” ને બીજી ભાષામાં બોલવામાં પણ દોષ લાગે. કેમ કે તે મંત્રાક્ષર છે અને મંત્રાલરનાં પદોને બદલે તેના અર્થવાળાં બીજાં પદો બોલવામાં આવે તો ફળ પ્રાપ્ત થતું નથી.
અહીં “વોસિરામ"માં વિ + સત્ + મૃત્ ધાતુનો ઉપયોગ છે, જે છોડવું કે ત્યાગ કરવાના અર્થમાં વપરાય છે. આમ તો ૩ + સૃન ધાતુનો અર્થ પણ
| SR No. | 005835 |
| Book Title | Sutra Samvedana Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamitashreeji |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 244 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |