Page Text
________________
ન્યાયન
न ह्यन्यथा भवत्येषा व्याप्यव्यापकता तयोः ।
मीमांसाश्लोवार्तिक, अनुमानपरि० का० ४-६ ।
२० उप समीपवर्तिनि आदधाति स्वकीयं रूपमिति उपाधिः ।
A
૫૧
२१ यस्यासौ स्वाभाविको नियतः स एव गमको गम्य चेतरः सम्बन्धीति युज्यते । तथा हि धूमादीनां वन्यादिसम्बन्धः स्वाभाविकः, न तु वह्न्न्यादीनां धूमादिभिः । ते हि विनाऽपि धूमादिभिः उपलभ्यन्ते यदा त्वाद्रेन्धनादिसम्बन्धमनुभवन्ति तदा धूमादिभिः सह सम्बध्यन्ते । तस्माद् वह्न्यादीनामार्द्रेन्धनाद्युपाधिकृतः सम्बन्धो न स्वाभाविकः, ततो न नियतः । स्वाभाविकस्तु धूमादीनां वहन्यादिभिः सम्बन्ध उपाधेरनुपलभ्यमानत्वात् । न्या० वा० ता० टी १०१.५ । २२ यदाह—–— कार्यकारणभावाद् वा स्वभावाद् वा नियामकात् । अविनाभावनियमो .......॥ न्या० वा०ता० टी १.१.५ ।
२३ न्यायमं० भा० १, पृ० १०७ - ११० ।
"
२४ तस्माद्यो वा स वाऽस्तु सम्बन्धः केवलं यस्यासौ स्वाभाविको नियतः स एव गमकः... । न्या० वा० ता० टी १.१.५ ।
२५ द्वैविध्यं नु भवेद् व्याप्तेरन्वयव्यतिरेकतः ॥ १४२॥
अन्वयव्याप्तिरुक्तैव व्यतिरेकादिहोच्यते ।
साध्याभावव्यापकत्वं हेत्वभावस्य यद् भवेत् ॥ १४३ ॥ कारिकावली |
भावयोः साहचर्य यत् भन्वयं तत् प्रचक्षते । व्यतिरेकं तु मन्यन्ते साहित्यं तदभावयोः || साध्यसाधनभावस्तु भवेद् यत्राप्यभावयोः ॥ तयोरेवान्वयस्तत्र व्यतिरेकस्तु भावयोः || इयानेव विशेषस्तु भावयोर्यादृशी ययोः ॥
व्याप्यव्यापकता सैव व्यत्यस्ता तदभावयोः ॥ न्यायमं०, भा० १, पृ० ११२ । २६ ' एवमन्वयव्यतिरेकाभ्यां सहचारग्रहस्यापि हेतुता । सिद्धान्तमुक्ता० १३७ । २७ भावाभाव साहचर्यमवधार्य मनसा नियमज्ञानसिद्धेः । न्यायमञ्जरी, भा० १, पृ० ११२ ।
२८ व्यभिचारस्याग्रहोऽथ सहचारग्रहस्तथा । हेतुर्व्याप्तिग्रहे तर्कः क्वचिच्छकानिवर्तकः ॥१३७॥ कारिकावली ।
२५ तथा च सति उपाध्यभावजनितसंस्कार सहकृतेन भूयोदर्शनजनित संस्कार सहकृतेन प्रत्यक्षेणैव धूवाग्न्योः व्याप्तिः अवधार्यते । तर्कभाषा |
૩૦ બ્રુશે ટિપ્પુ ૨૮.
12
| SR No. | 005834 |
| Book Title | Shaddarshan Part 02 Nyaya Vaisheshik |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nagin J Shah |
| Publisher | University Granthnirman Board |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 628 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |