________________
૨૮૬
યુદ્ધન
७४ ईश्वरस्याभावेऽपि तच्छरीरसाध्यहेतुकास्मदा दभोगसम्पादकाऽदृष्टा देवेश्वरस्य शरीरोत्पत्तिरिति भावः । प्रकाश, न्यायकुसुमाञ्जलि ५.५ ।
+
७५ सा अपेक्षाबुद्धिजन्या, अनेक संख्याश्वात् न चास्मदादीनामपेक्षा बुद्धिः परमाणुषु सम्भवति । तद् यस्यासौ सर्वज्ञः । अन्यथा अपेक्षाबुद्धेरभावात् संख्याऽनुत्पत्तौ तद्गतपरिमाणानुत्पादेऽपरिमितस्य द्रव्यस्यानारम्भकत्वात् त्र्यणुकानुत्पत्तौ विश्वानुत्पतिप्रसङ्गः । न्यायकुसुमाञ्जलि ५.५ ।
७६ कि मदं शरीरत्वं यत् प्रसज्यते ? यदि साक्षात् प्रयत्नेवदधिष्ठेयत्वं तदिष्यत एव । न्याय कुसुमाञ्जलि ५.२ ।
परमाणूनां
कर्मसन्तानस्येश्वर निःश्वसितस्य । न्यायकुसुमाञ्जलि
२. ३ | परमाण हीश्वरशरीरं साक्षात् प्रयत्नाधिष्ठेयत्वात् तेन तदाश्रयं कर्म ईश्वरनिःश्वसितं भवति । बोधनी टीका ।
* अस्माकं तु निसर्गसुन्दर ! चिराच्चेतो निमग्नं त्वयीत्यद्धाऽऽ न्दनिधौ तथापि तरलं नाद्यापि सन्तृप्यते । न्यायकुसुमांजलि ५.१९ ।
प्रयत्नस्य द्विधन्वात् । स हि ज्ञानकर्यो ज्ञानैककविषयश्च । आत्मतत्त्वविवेक पृ० ३८१ ।
तत्र कार्यन्वनिवृत्तौ कारणतया ज्ञानं माऽपेक्षिष्ठ विषयार्थं तु तदपेक्षा केन वार्यते ? आत्मतत्त्वविवेक पृ० ३८१ ।
८०
न च तस्य स्वरूपेणैव विषयप्रवणत्वम्, ज्ञानत्वप्रसङ्गात् । अयमेव हि ज्ञानात् प्रयत्नस्य मेदो यदयमर्थाप्रवण इति । न च निर्विषय एवास्त्विति वाच्यम्, अकारणत्वप्रसङ्गात् । आत्मतत्त्वविवेक पृ० ३८१ ।
८१ जीवनपूर्वकप्रयत्नवद् विषयव्यवस्था भविष्यतीति चेत्, न तस्य जात्यन्तरत्वात् । आत्मतत्त्वविवेक पृ० ३८१ ।
७७
७८
७८