________________
યુરોષિકદન
१३० जातिविशेषाच्च । . बै० सू० ६.२.१३ । १३१ पूर्वकृतफलानुबन्धात् तदुत्पत्तिः । न्या० सू० ३.२.६० । १३२ धर्माज्जात्यन्तरस्मरणमिह... । न्यायभा० ३.२.४१ । १३३ न्या०वा०ता०टी० ३.२.४१ ।
१३४ वेदाभ्यासेन सततं शौचेन तपसैव च ।
अद्रोहेण च भूतानां जातिं स्मरति पौर्विकीम् ॥ ४.१४८ ॥ પતંજલિ તેમના ચેાગસૂત્રમાં જણાવે છે કે સ ંસ્કારામાં સંયમ (= ધારણા, ध्यान, समाधि ) उरवाथी पूर्व भन्नु ज्ञान थाय छे. संस्कारसाक्षात्करणात् पूर्वजातिज्ञानम् । योगसू० ३.१८ । જૈન અને બૌદ્ધોએ પણ જાતિસ્મરણજ્ઞાન સ્વીકાયુ છે.
૪૧
१३५ पूर्वशरीरं हित्वा शरीरान्तरोपादानं प्रेत्यभावः । यस्य तु सत्त्वोत्पादः सत्त्वनिरोधः प्रेत्यभावस्तस्य कृतहानमकृताभ्यागमश्च दोषः । न्यायभाष्य ४.१.१० ।
१३१ तदभावे संयोगाभावोऽप्रादुर्भावश्च मोक्षः । वै०सू० ५.२.१८ ।
१३७ पूर्बकृतफलानुबन्धात् तदुत्पत्तिः । न्या०सू० ३.२.६० । १३८ भूतेभ्यो मूर्त्यपादानवत् तदुपादानम् । न्या०सू० ३.२.६१ ।
कर्मनिरपेक्षेभ्यो भूतेभ्यो निर्वृत्ता मूर्तयः सिकताशर्करा पाषाणगैरिकाज्ञ्जनप्रभृतयः पुरुषार्थंकारित्वादुपादीयन्ते तथा कर्मनिरपेक्षेभ्यो भूतेभ्यः शरीरमुत्पन्नं पुरुषार्थं - कारित्वादुपादीयते । न्यायभा० ३,२.६१ ।
१३८ न, साध्यसमत्वात् । न्या०सू० ३.२.६२ ।
१४० न, उत्पत्तिनिमित्तत्वान्मातापित्रोः । तथाऽऽहारस्य । न्या०सू० ३.२.६३-६४ । १४१ प्राप्तौ चानियमात् न्या०सू० ३.२.६५ । न च सर्वो दम्पत्योः संयोगो गर्भा - धानहेतुर्दृश्यते, तत्रासति कर्मणि न भवति सति च भवति, इति अनुपपन्नो नियमाभाव इति । न्या० भा० ३.२.६५ । शरीरोत्पत्तिनिमित्तवत् संयोगोत्पत्तिनिमित्तं कर्म । न्या०सू० ३.२.६६ ।
१४२ एतेनानियमः प्रत्युक्तः । न्या०सू० ३.२.६७ ।
१४३ नित्यत्वप्रसङ्गश्च प्रायणानुपपत्तेः । न्या०सू० ३.२.७० ।
१४४ उपपन्नश्च तद्वियोगः कर्मक्षयोपपत्तेः । न्या० भा० ३.२.६७ ।
१. १६