________________
મળ્યો બોધ સુખસાજ
ચૂકી જતો નથી, તજી દેતો નથી અને પરિણામે તેનું આત્મસ્મરણ ક્રમશઃ પ્રગાઢ થતું જઈ અંતે સ્વયંની અનુભૂતિ તરફ દોરી જાય છે. સ્વયંનો આ અનુભવાત્મક બોધ અન્ય સર્વ બોધથી અધિક, વિશેષ સ્પષ્ટ હોય છે. આ બોધની ખુમારી પરમકૃપાળુદેવના છ પદના પત્રમાં શબ્દ શબ્દ નીતરતી સ્પષ્ટ જણાય છે - “તેથી કેવળ પોતાનું ભિન્નપણું જ છે, એમ સ્પષ્ટ-પ્રત્યક્ષ-અત્યંત પ્રત્યક્ષ-અપરોક્ષ તેને અનુભવ થાય છે.” (પત્રાંક-૪૯૩) એક શબ્દથી સંતુષ્ટ ન થતાં, ભાવની અભિવ્યક્તિ અધૂરી રહેતી જણાતાં તેઓશ્રી એક પછી એક શબ્દ પ્રયુક્ત કરતાં જાય છે, ભાવની વધુ ને વધુ સ્પષ્ટતા કરતાં જાય છે. પૂજ્ય શ્રી સૌભાગ્યભાઈ પણ પ્રભુ પ્રત્યેના છેલ્લા પત્રમાં જણાવે છે - “દેહ ને આત્મા જુદા છે. દેહ જડ છે. આત્મા ચૈતન્ય છે. તે ચેતનનો ભાગ પ્રત્યક્ષ જુદો સમજવામાં આવતો નહોતો. પણ દિન આઠ થયાં આપની કૃપાથી અનુભવ ગોચરથી બેફાટ પ્રગટ જુદો દેખાય છે.”
આકાશ અને જમીનથી વધુ અંતર
દેહ અને આત્માની ભિન્નતાનો અનુભવાત્મક બોધ થતાં આકાશ અને જમીન વચ્ચે જેટલું અંતર છે તેના કરતાં અનંતગણું અંતર દેહ અને આત્મા વચ્ચે ભાસે છે. આકાશ અને જમીનનો કદાચ ક્યાંક મેળાપ કરાવી શકાય, તેમને પરસ્પરમાં ભેળવી શકાય પણ આત્મા અને શરીરને કદાપિ ભેગા કરી શકાય નહીં એવું અંતર એ બે વચ્ચે ભાસે!