________________
અને ગ્વેન્દ્રઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ - સાત કુમારી દેવતાવાલો. પાંચ ઈન્દ્રાણીદેવતાવાલો. આવી જ રીતે પમિયુવતિમિઃ ઋીતઃ અને દામ્યાં પામ્યાં ીતઃ આ અર્થમાં ‘મૂત્ત્વઃ ઋીતે ૬-૪-૧૯૦' થી વિહિત [ પ્રત્યયનો દ્વિગુસમાસમાં ‘ઞનાભ્ય૦૬૪-૧૪૧’ થી લોપ થયે છતે આ સૂત્રથી યુતિ ના (૨-૪-૭૭ થી વિહિત તિ) તિ પ્રત્યયનો તેમજ પન્નૂ નામના (૨-૪-૭રૂ થી વિહિત ) ૐ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પડ્વયુવા અને દ્વિપનુઃ ‘આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - પાંચ યુવતિઓ વડે ખરીદાએલ. બે પગૢસ્ત્રીઓ વડે ખરીદાએલ.
=
નૌળસ્થતિ ત્રિમ્ ?' = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્િ પ્રત્યયાન્ત નામને છોડીને અન્ય કી ૐ અને તિ પ્રત્યયાન્ત ગૌણ જ નામના ડી આવ્ ર્ અને ત્તિ પ્રત્યયનો, તદ્ધિત પ્રત્યયનો લોપ થયે છતે લોપ થાય છે. પરન્તુ ગોણી અને સૂચી નામના કી પ્રત્યયનો લોપ થતો નથી. તેથી ગવોરપયં સ્ત્રી આ અર્થમાં જ્ઞત્તિ નામને ‘પુનાવિ॰ ૬-૧-૧૧૮’ થી ગ્વ પ્રત્યય. ‘ત્ત્વવન્તઃ૦ ૬-૧-૧૨૧’ થી તેનો લોપ. ‘શુ તિઃ ૨-૪-૭૨’ થી ગવત્તિ નામને પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી. અવની આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં અવન્તી નામ મુખ્ય કી પ્રત્યયાન્ત હોવાથી તેના ઊ પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી લાપ થતો નથી. અર્થ - અવન્તિનું અપત્ય સ્ત્રી. સામાન્યરીતે અન્યપદાર્થ પ્રધાન સમાસાદિ સ્થળે સમાસાદિ ઘટક તાદૃશ કી વગેરે પ્રત્યયાન્ત નામ ગૌણ બને
છે.
અન્વિપ રૂતિ વિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વિપ્ પ્રત્યયાન્ત નામથી ભિન્ન જ ી વગેરે (આર્ ક્ તિ) પ્રત્યયાન્ત ગૌણ નામના ી વગેરે પ્રત્યયનો, તધિત પ્રત્યયનો લોપ થયે છતે, લોપ થાય છે પરન્તુ ગોળી અને સૂવીનામના ક્લે પ્રત્યયનો લોપ થતો નથી. તેથી મારીમિત્ત્પતિ આ અર્થમાં મારી નામને ‘અમાવ્યયા૦ રૂ૪-૨રૂ’ થી વચન પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન ઠુમારીય ધાતુને “વિવર્ -
२९०
