________________
न राजन्य - मनुष्ययोरके २।४।९४ ॥
અ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા રાનન્ય અને મનુષ્ય નામના યુ નો લોપ થતો નથી. રાજ્ઞોડપત્તિ આ અર્થમાં નાતૌ રાજ્ઞ: ૬-૧-૧૨′ થી રાનનું નામને ય પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન રાખન્ય નામને (‘અનૌડટ્લે કે ૭-૪-૧૧' થી સન્ ના લોપનો નિષેધ.) તેમજ મનોરપત્યમ્ આ અર્થમાં મનુ નામને મનોવળી ૬-૧-૧૪' થી ય પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન મનુષ્ય નામને, તેષાં સમૂહઃ આ અર્થમાં ‘ગોત્રોક્ષ૦ ૬-૨-૧૨’ થી અગ્ (અ) પ્રત્યય. ‘ગવર્ષે ૭-૪-૬૮' થી અ પ્રત્યયની પૂર્વેના આ નો લોપ. વૃદ્ધિ: સ્વરે૦ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર મૈં ને વૃદ્ધિ જ્ઞ આદેશ. ‘તવૃદ્ધિતયસ્વરે૦ ૨-૪-૧૨' થી પ્રાપ્ત યુ લોપનો આ સૂત્રથી નિષેધ થવાથી ત્તિ પ્રત્યયાદિ કાર્યબાદ રાજ્ઞન્યનું અને માનુષ્યમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - ક્ષત્રિયોનો સમૂહ. મનુષ્યોનો સમૂહ.||૪||
यादेर्गौणस्याक्विपस्तद्धितलुक्यगोणी - सूच्योः २।४।९५ ॥
વિક્. પ્રત્યયાન્ત નામને છોડીને અન્ય ડી આવ્ ર્ અને તિ પ્રત્યયાન્ત ગૌણ નામના કી ગર્ ર્ અને ત્તિ પ્રત્યયનો, તદૂષિત પ્રત્યયનો લોપ (લુક - લુપ્) થયે છતે લોપ થાય છે. પરન્તુ ગોળી સૂચી નામના પ્રત્યયનો લોપ થતો નથી. સત્ત માર્યો વેવતા યસ્ય અને પબ્વેન્દ્રાખ્યો તેવા યસ્ય આ અર્થમાં લેવા ૬-૨-૧૦૧' થી વિહિત સ્રર્ પ્રત્યયનો દ્વિગુસમાસમાં દ્વિશોરન૦ ૬-૧-૨૪' થી લોપ થયે છતે મારી (૨-૪-૨૧ થી વિહિત કી) અને ફન્દ્રાળી (૨-૪દૂર થી વિહિત ડી) નામના ↑ નો આ સૂત્રથી લોપ. ↑ પ્રત્યયના લોપના કારણે । ના યોગમાં થયેલ ના આદેશની પણ નિવૃત્તિ. सप्तकुमार અને ગ્વેન્દ્ર નામને ત્તિ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી સત્તળુમાર:
२८९
