________________
૧-૧૪૮' થી ક્વિપૂ (0) પ્રત્યય. ‘ત: ૪-રૂ-૮રૂ થી અન્ય નો લોપ. ‘વો. વધુ. ૪-૪-૧૨9 થી નો લોપ કરીને વિશ્વ પ્રત્યયાન્ત કુમારી નામ બને છે. પુષ્ય માર્ગો દેવતા યસ્ય આ અર્થમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ [ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી પૂછ્યુંકુમારી આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં ઉપર જણાવ્યા મુજબ કુમારી નામ વિશ્વ પ્રત્યયાન્ત હોવાથી સસ્તુ પ્રત્યયનો લોપ થવા છતાં સી પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી લોપ થતો નથી. અર્થ - કુમારીને ઈચ્છનારા પાંચ દેવતા છે જેના તે. નીતૂયોરિતિ કિમુ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજપ વિવધુ પ્રત્યયાન્ત નામથી ભિન્ન ડી વગેરે પ્રત્યયાન્ત ગૌણનામના ડી ક અને તિ પ્રત્યયનો; તદ્ધિત પ્રત્યયનો લોપ થયે છતે લોપ થાય છે. પરંતુ જોળી અને સૂવી નામના ફી પ્રત્યયનો લોપ થતો જ નથી. તેથી પડ્યું છે. હીતઃ અને દશમ સ્વીમિઃ શીત: આ અર્થમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ [ પ્રત્યય. તેનો લોપ થવા છતાં આ સૂત્રથી કોળી અને સૂવી નામના ડી નો આ સૂત્રથી લોપ થતો નથી. જેથી રવા ઢોર-૪-૧૬ થી ના છું ને હત્વ રૂ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી પક્વોનિઃ અને શસૂરિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - પાંચ ગુણીથી ખરીદાએલ. દશ સોયોથી ખરીદાએલ. કોળી અને સૂવી નામને જીરાોિ . ર-૪-98' થી ડી પ્રત્યય વિહિત છે. ITI
गोश्चान्ते हस्खोऽनंशिसमासेयोबहुव्रीहौ २।४।९६॥
" વિચ; પ્રત્યયાત નામને છોડીને અન્ય - સમાસના અન્ત રહેલા ગૌણ-ડી વગેરે (સાપુ 5 તિ) પ્રત્યયાન્ત નામના તેમજ જો નામના અન્ય સ્વરને હસ્વ આદેશ થાય છે. પરંતુ સંશતપુરુષ સમાસના અને સુપ્રત્યયાન્ત નામ જેનું ઉત્તરપદ છે એવા બહુવીહિ સમાસના અને રહેલા તાદૃશ અન્ય સ્વરને આ સૂત્રથી હસ્વ આદેશ થતો
२९१
