________________
અને ક્વારિ ગણપાઠમાંના નામથી ભિન્ન હજારાન્ત જ મનુષ્ય જાતિવાચક નામને અને અપ્રાણી જાતિવાચક નામને સ્ત્રીલિગ્નમાં 5 પ્રત્યય થાય છે. તેથી ઝારાન્ત વધૂ નામને આ સૂત્રથી 5 પ્રત્યય થતો નથી. જેથી માત્ર સાદિ કાર્ય થવાથી વધૂ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અન્યથા સૂત્રમાં ઉત: આ પ્રમાણે નિર્દેશ ન હોત તો વધૂ નામને પણ 5 પ્રત્યય થાત અને તેથી વઘુમતિષ્ઠાન્તઃ આ વિગ્રહમાં સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન તિવધૂ નામના અન્ય ને જોડવાને ૨-૪-૧૬ થી ૩ આદેશ થવાનો પ્રસંગ આવત - એ સમજી શકાય છે. અર્થ – વહુ.
ખાન૨તિ વિમ્ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગુ અન્તવાલા અને રક્વારિ ગણપાઠમાંના નામથી ભિન્ન હજારાન્ત મનુષ્યજાતિવાચક અને અપ્રાણિજાતિવાચક જ (માત્ર જાતિવાચક નહીં) નામને સ્ત્રીલિગમાં હું પ્રત્યય થાય છે. તેથી પ્રાણી જાતિવાચક નવું નામ આ સૂત્રથી 5 પ્રત્યય થતો નથી. જેથી માત્ર રસ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી સાધુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અન્યથા ઝ પ્રત્યય થાત તો અનિષ્ટ પ્રસર્ગો ઉપર જણાવ્યા મુજબ સ્પષ્ટ જ છે. અર્થ- ઉંદરડી.
નારિયેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ , અન્નવાલા અને રખ્યાદ્રિ ગણપાઠમાંનાં નામથી ભિન્ન મનુષ્ય અને અપ્રાણી જાતિવાચક જ (માત્ર મનુષ્ય અને અપ્રાણી વાચક નહી) નામને સ્ત્રીલિંગમાં છ પ્રત્યય થાય છે. તેથી પટુ જાતિવાચક ન હોવાથી તેને આ સૂત્રથી પ્રત્યય થતો નથી. જેથી માત્ર સાદિ કાર્ય થવાથી દુઃ સ્ત્રી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - હોશિયાર સ્ત્રી. પુષ્પાતિવર્નન વિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ મનુષ્ય જાતિવાચક અને પ્રાણિભિન્ન જાતિવાચક - ૬ અન્તવાલા અને
જ્વારિ ગણપાઠમાંના નામથી ભિન્ન જડેજારીત્ત નામને સ્ત્રીલિગ્નમાં ક પ્રત્યય થાય છે. તેથી જુ અન્તવાલા ધ્વ નામને અને રક્વાદ્રિ
२७०
