________________
- ૨૮ સમૂહતે. વિકલ્પપક્ષે આત્મપદ ન થાય ત્યારે સમૂતિ થશે. સૂત્રમાં સર્ચ નું ગ્રહણ હોવાથી વિવાદ્રિ ગણનો જ સન્ ધાતુ ગ્રહણ થશે. સન્ ધાતુ પરસ્મપદી છે. પણ આ સૂત્રથી ઉપસર્ગ સહિત હોય ત્યારે
વિકલ્પ આત્મપદી થયો. છે કે ધાતુ નિત્ય આત્મપદી છે. પણ આ સૂત્રથી ઉપસર્ગ સહિત હોય ત્યારે વિકલ્પ આત્મપદી થયો.
उत् स्वरात् युजेरयज्ञतत्पात्रे । ३-३-२६ અર્થ:- સદ્ ઉપસર્ગથી તેમજ સ્વરાજો ઉપસર્ગથી પર રહેલાં યુન્ ધાતુથી
કર્તામાં આત્મપદ થાય છે. પણ યુન્ ધાતુનાં અર્થનો સંબંધ યજ્ઞમાં
યજ્ઞપાત્રનો વિષય ન હોય તો. વિવેચન : (૧) ૩ઘુ = તે ઉદ્યમ કરે છે.
ત્યુનતે - તિવું ત... ૩-૩-૬ થી તે પ્રત્યય.
+ન+તે - ધ સ્વરનો ... ૩-૪-૮૨ થી રન પ્રત્યય. ૩યુમ્નસ્તે - નાડોરૂં ૪-૨-૯૦ થી 7 ના મ નો લોપ. ૩યુના+તે – વગઃ ૨-૧-૮૬ થી ન્ નો [. ૩ન્યુ+તે - બપોરે ૧-૩-૫૦ થી | નો . ૩ઘુત્તે - માં પુર્વ... ૧-૩-૩૯ થી 7 નો . અહીં સદ્ ઉપસર્ગથી પરમાં યુન્ ધાતુ છે તેથી આત્મપદ થયું. ૩૫પુરું = તે ઉપયોગ કરે છે. સાધનિકો ૩ઘુત્તે પ્રમાણે થશે. અહીં ૩૫ એ સ્વરાન્ત ઉપસર્ગ છે તેથી યુન્ ધાતુથી આત્મપદ થયું. સલ્વરવિતિ સ્િ? સંયુન$િ = તે સંયુક્ત કરે છે. સમવુ+તિ - તિવું ત... ૩-૩-૬ થી તિવું પ્રત્યય. સમ્યુનન્મૃતિ – ધાં સ્વરારનો... ૩-૪-૮૨ થી 4 પ્રત્યય. સમ્યુનતિ - રંગ: વન્ ૨-૧-૮૬ થી ૬ નો . સપુનતિ - ... ૧-૩-૫૦ થી | નો . સંયુન - તૌ મુ-પૌ... ૧-૩-૧૪ થી ૬ નો અનુસ્વાર.