________________
૧૫૪
લિપ્તતા - વિ-તામ્... ૩-૩-૧૧ થી ત પ્રત્યય. अलिप्+त અદ્ધાતો... ૪-૪-૨૯ થી અદ્ આગમ. અતિપ્++7 - સિન... ૩-૪-૫૩ થી સિક્ પ્રત્યય. अलिप्त ધુફ્... ૪-૩-૭૦ થી સિધ્ નો લોપ.
(૩) મિન્નત = તેણે સિંચ્યું, સાધુનિકા અતિપત્ પ્રમાણે થશે. પરન્તુ અહીં આત્મનેપદનો 7 પ્રત્યય થયો છે.
અસિત્ત સાધુનિકા અતિ પ્રમાણે થશે. પરન્તુ અહીં સિન્ ધાતુના જ્ નો ∞ ચન:... ૨-૧-૮૬ થી થશે.
તૃવિદ્-દ્યુતાવિ-પુષ્યાવે: પરમૈં । રૂ-૪-૬૪
અર્થઃ- કર્તરિ પ્રયોગમાં અદ્યતની પરઐપદનાં પ્રત્યયો પ૨માં હોતે છતે હૈં ઇત્વાળા ધાતુથી, દ્યુતિ ધાતુથી અને પૃષતિ ધાતુથી પ્રત્યય થાય છે. વિવેચન :- (૧) અમત્ = તે ગયો. નું-તૌ (૩૯૬) આ ધાતુ તૃ ઇત્વાળો છે તેથી આ સૂત્રથી અદ્ પ્રત્યય થયો છે.
(૨) અદ્ભુતમ્ = તે દેદીપ્યમાન થયો. શ્રુતિ-વીસૌ (૯૩૭)
(૩) અવત્ = તેને ગમ્યું. રુચિ-અમિપ્રીત્યાં ટ્રીૌ ૨ (૯૩૮) આ ધાતુ ઘુતાવિ છે તેથી આ સૂત્રથી અદ્ પ્રત્યય થયો છે. ધાતુ પાઠમાં ૯૩૭ થી ૯૫૯ સુધીનાં ધાતુ ઘુતાવિ છે. ૩-૩-૪૪ સૂત્રમાં દ્યુતિ ગણ આપેલ છે.
(૪) અપુષત્ = તેણે પોષણ કર્યું. પુત્રંર્-પુણૈ (૧૧૭૫) આ ધાતુ પુર્િ છે તેથી આ સૂત્રથી અદ્ પ્રત્યય થયો છે. ઉપરનાં ચારેની સાધનિકા ૩૪-૬૨ માં બતાવેલ અનિવત્ પ્રમાણે થશે.
(૫) ઔવત્ = તેણે ભેગું કર્યું. ૩૬૬-સમવાય (૧૧૭૯) આ દુષતિ ધાતુ છે પણ અધ્ ધાતુ સ્વરાદિ હોવાથી ગદ્ નો આગમ ન થતાં સ્વરાવે... ૪-૪-૩૧ થી ૩ ની વૃદ્ધિ ઔ થશે. બાકીની સાધનિકા ૩-૪-૬૨ માં બતાવેલ અતિપત્ પ્રમાણે થશે.
પુષાદ્રિ ધાતુઓ ધાતુપાઠમાં ૧૧૭૫ થી ૧૨૪૧ સુધી છે. परस्मैपद इति किम् ? समस्त = સમાગમ થયો.
