________________
૧૧૮
રાનવતાડવવું રૂ-૨-૨૪ર. અર્થ:- રાનન્ત વગેરે સમાસોમાં અપ્રાપ્ય (જેને પ્રાપ્તિ ન હોય તેનો) નો
પૂર્વપ્રયોગ થાય છે. સૂત્ર સમાસ- ગતઃ મટિ ચેષાં તે –ાનતા, તેવુ. (બહુ.) વિવેચન - રાગદ્વન્તઃ - અહીં રાઝન અને દ્રત નામનો પુષ્ટય.. ૩-૧-૭૬થી
૫.ત. સમાસ થયો છે. આ સૂત્રથી રાજન પૂર્વપદમાં આવે છે. આમ તો .. ૩-૧-૭૬ માં પશ્યન્ત નામ પ્રથમાન્ત છે તેથી પ્રથમો.. ૩-૧-૧૪૮ થી ૫ક્યન્ત એવું તેં નામ સમાસમાં પૂર્વમાં આવે પણ આ સૂત્રથી રાનનું પૂર્વપદમાં આવ્યું છે. ઉતાવણિતમ્ –અહીં નિત અને વાણિત નામનો પૂર્વ. ૩-૧-૯૭ થી , કર્મધારય સમાસ થયો છે. પૂર્વ. ૩-૧-૯૭ થી વાસિત નામનો પૂર્વપ્રયોગ થવાનો હતો કારણ કે પૂર્વક્રિયા નો પૂર્વ પ્રયોગ થાય છે. તેથી કોઈપણ વસ્તુ પહેલાં વાસિત કરાય અને પછી વિલેપન થાય તેથી વાસિત નામનો પૂર્વપ્રયોગ થાય પણ આ સૂત્રથી નિત નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે.
વિશેષ-સર્વારિ-સંઘં વજુદી રૂ૨-૨૧૦. અર્થ- બહુવ્રીહિ સમાસમાં વિશેષણવાચક નામનો, સર્વાદિ નામનો અને
સંખ્યાવાચક નામનો પૂર્વપ્રયોગ થાય છે. સૂત્ર સમાસ- વિશેષમાં ૨ સર્વારિશ સંધ્યા તેષાં સમાહા-વિશેષણ
સવિલંમ્. (સમા..) વિવેચનઃ- વત્ર:- અહીં વિત્ર અને જો નામનો પ્રાર્થ. ૩-૧-૨૨થી
બહુવ્રીહિ સમાસ થયો છે. વિશેષણ વિત્ર નામ આ સૂત્રથી પૂર્વપદમાં આવ્યું છે. સર્વગુવત: –અહીં સર્વ અને સુન્ન નામનો અર્થ.. ૩-૧-૧રથી બદ્ધતિ સમાસ થયો છે. અને સર્વ નામ આ સૂત્રથી પૂર્વપદમાં આવ્યું છે.
