________________
સરળ ગુજરાતી વ્યાકરણ
૧.
જાતિ
વિશેષણના રૂપ પ્રમાણે પણ બે પ્રકાર પડે છે. તે નીચે મુજબ છેઃ
વિકારી વિશેષણ : -એકવચન
નર
નારી
નાન્યતર
બહુવચન સારા છોકરાઓ સારી છોકરીઓ
સારો છોકરો
સારી છોકરી સારું છોકરું
સારાં છોકરાંઓ
ઉપરનાં ઉદાહરણોમાં વિશેષ્યનાં જાતિ - વચન પ્રમાણે ‘સારું’ એ વિશેષણના રૂપમાં ફેરફાર થયા છે. આ પ્રમાણે જે વિશેષણના રૂપમાં વિશેષ્યનાં જાતિ - વચન પ્રમાણે ફેરફાર થાય છે તેને વિકારી વિશેષણ કહે છે.
ર.
અવિકારી વિશેષણ : હોશિયાર છોકરો
હોશિયાર છોકરી
હોશિયાર છોકરું
૧૭૭
હોશિયાર છોકરાઓ હોશિયાર છોકરીઓ
હોશિયાર છોકરાંઓ
ઉપરનાં ઉદાહરણોમાં વિશેષ્યનાં જાતિ અને વચનને કારણે ‘હોશિયાર’ એ વિશેષણના રૂપમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. આ રીતે જે વિશેષણના રૂપમાં વિશેષ્યનાં જાતિ-વચનને કારણે કંઈ ફેરફાર થતો નથી તેને અવિકારી વિશેષણ કહે છે. -
આમ, સ્થાન પ્રમાણે વિશેષણના બે પ્રકાર છે : અનુવાદ્ય અને વિધેય. રૂપ પ્રમાણે તેના બે પ્રકાર છે ઃ વિકારી અને અવિકારી. દરેક વિશેષણ બેમાંથી એક પ્રકારનું હોય છે.
