________________
૧૬૭
સરળ ગુજરાતી વ્યાકરણ
(અ) રાક્ષસના ત્રાસથી પૃથ્વી કંપતી હતી. (બ) વૃક્ષાદિએ હરખથી નમી સ્વસ્તિ શબ્દો પુકાર્યા.
અહીં વૃક્ષ, પૃથ્વી વગેરે નિર્જીવ પદાર્થો પાસે તે સજીવ હોય તે પ્રમાણે વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. આથી અહીં સજીવારોપણ, અલંકાર છે.
અન્ય ઉદાહરણ : (૧) નિશાને ઘોર અંધારે પુષ્પની પાંદડી રહે,
- પ્રભાતે સૂર્યના દર્શને નવા તેજે હસી પડે. (૨) આછી ઘેરી પુર ઉપરની ધૂમ્રની ધૂંધળીમાં,
ધીરે ધીરે અશ્વ ઊતરે અંધકાર. (૩) આકાશના અંચળ લગી ભર મેદિનીને માપતો,
આ ભ્રમિત પંથ પ્રલંબ પોઢે દેવના કરદંડ- શો, કાંઠે ભજન કરથી કરીને તાપ તનનો ટાળતી,
આશ્વાસ પળપળ અર્પતી, શી વાડ વિલસે વ્હાલથી. (૪) એના આ શબ્દોમાં જૂનો જમાનો જ જાણે આ નવી સૃષ્ટિ
નિહાળી ચકિત થઈ બોલી ઊઠે છે.
સીમમાં ઊભી, વાટ એકલી, રુએ, આખી રાત. (૬) લીલાં. ચરણાં અવનિએ ધયાં, તરુવર ઘેર ગંભીર.
શહેરની સડક સેજ વાત નવી જાય કહી. (૮) ફરકતું પડે ત્યારે ભૂરી હવામાં,
ઝીણાં શિલ્પ કૈ કોતરી જાય પીછું.. (૯) નદી દોડ, સોડે ભડ ભડ બળે, ડુંગરવનો. (૧૦) નામવર ! તાકાત વધારે પડતી ઉદારતાથી શરમિંદી પડે છે. (૧૧) ઊભા. અવાબે છોડ મેં દૂરે રહીને દેખતાં,
અતિ ચપલકો સુરબાળને શા જોઈ વિસ્મય પામતાં ! કરના અનવરત કંપથી એ બાળને બોલાવતાં,
ને નીરનાં પણ નયન જો ! આશાભર્યા અવલોકતાં. (૧૨) વૃક્ષોએ પણ ખંખેરી નાખ્યાં હતાં ને નાગાપૂગાં થઈ
ઊભાં ઊભાં હવામાં નહાતાં હતાં. (૧૩) બહુ જ થોડા રવિવારો પોતાના આયુષ્યની અવધિ- ૨૪
જે તે
