________________
સરળ ગુજરાતી વ્યાકરણ તેને પાઠ વાંચવો છે. તેમને-તેઓને પાઠ વાંચવાના છે.
આમ ઇચ્છાવાચક વર્તમાન ક્રિયા કરવાની ઇચ્છા દર્શાવે છે. તેમાં વર્તમાનમાં દર્શાવેલ ઇચ્છાનો સંબંધ ભવિષ્યની ક્રિયા સાથે છે. આથી ઇચ્છાદર્શક વર્તમાનકાળનાં રૂપોમાંથી કોઈ વાર ભવિષ્યકાળને અર્થ પણ નીકળે છે. દા.ત.
બાજી બગડી ગયા પછી તમે શું કરવાના છો ?'
ઇચ્છાવાચક વર્તમાનકાળનાં રૂપોમાંથી ભવિષ્યકૃદંત (વાંચનાર, વાંચવાનો) કે સામાન્ય કૃદંત (વાંચવો) મુખ્ય ક્રિયાપદ તરીકે આવે તેને સાહાટ્યકારક ક્રિયાપદ છે નાં વર્તમાનકાળનાં રૂપો લાગે છે.
ભૂતકાળ શુદ્ધ ભૂતકાળ : પ્રથમ શુદ્ધ ભૂતકાળ : મેં પાઠ વાંચ્યો.
અમે-આપણે પાઠ વાંચ્યો. તે પાઠ વાંચ્યો. તમે પાઠ વાંચ્યો.
તેણે પાઠ વાંચ્યો. તેમણે તેઓએ પાઠ વાંચ્યો. દ્વિતીય શુદ્ધ ભૂતકાળ :
મેં પાઠ વાંચેલો. અમે-આપણે પાઠ વાંચેલો. તે પાઠ વાંચેલો. તમે પાઠ વાંચેલો. તેણે પાઠ વાંચેલો. તેમણે તેઓએ પાઠ વાંચેલો.
બંને પ્રકારનાં શુદ્ધ ભૂતકાળનાં રૂપો ક્રિયા ભૂતકાળમાં થઈ ગઈ છે એમ બતાવે છે. પરંતુ પ્રથમ શુદ્ધ ભૂતકાળના કરતાં દ્વિતીય શુદ્ધ ભૂતકાળ ક્રિયા દૂરના સમયમાં એટલે કે વધુ વહેલી થઈ ગયેલી હોવાનું સૂચવે છે.
પ્રથમ અને દ્વિતીય ભૂતકાળનાં રૂપોમાં પ્રથમ કે દ્વિતીય ભૂતકૃદંત મુખ્ય ક્રિયાપદ તરીકે વપરાય છે. તેને કોઈ ગૌણ ક્રિયાપદની સહાય લેવી પડતી નથી. નિયમિત શુદ્ધ ભૂતકાળઃ હું પાઠ વાંચતો.
અમે-આપણે પાઠ વાંચતા. તું પાઠ વાંચતો.
તમે પાઠ વાંચતા. તે પાઠ વાંચતો.
તેઓ પાઠ વાંચતા.