________________
સરળ ગુજરાતી વ્યાકરણ પ્રથમ પૂર્ણ વર્તમાનકાળ : મેં પાઠ વાંચ્યો છે. તેં પાઠ વાંચ્યો છે. તેણે પાઠ વાંચ્યો છે.
· અમે-આપણે પાઠ વાંચ્યો છે. તમે પાઠ વાંચ્યો છે.
તેમણે-તેઓએ પાઠ વાંચ્યો છે.
આ વાક્યોમાંનાં ક્રિયાપદો ક્રિયા વર્તમાનમાં પૂર્ણ થઈ ગઈ છે
એમ બતાવે છે. દ્વિતીય પૂર્ણ વર્તમાનકાળ : મેં પાઠ વાંચેલો છે. તેં પાઠ વાંચેલો છે: તેણે પાઠ વાંચેલો છે.
અમે-આપણે પાઠ વાંચેલો છે. તમે પાઠ વાંચેલો છે.
તેમણે-તેઓએ પાઠ વાંચેલો છે.
આ વાક્યોમાંનાં ક્રિયાપદો પણ ક્રિયા વર્તમાનમાં પૂરી થઈ ગઈ છે એમ બતાવે છે. પરંતુ આપણે જોઈ ગયા કે હમણાં જ પૂરી થયેલી ક્રિયા પ્રથમ પૂર્ણ વર્તમાનની ગણાય છે, અને તેનાથી વધુ વખત પહેલાં પૂરી થયેલી ક્રિયા દ્વિતીય પૂર્ણ વર્તમાનની ગણાય છે.
ક્રિયા પૂરી થઈ હોય, પણ તેની અસર વર્તમાન સુધી આવતી હોય ત્યારે તે પૂર્ણ વર્તમાનકાળમાં છે એમ કહેવું જોઈએ. દા.ત.
૯૫
(૧) ભગવાન બુદ્ધે શાંતિ અને અહિંસાનો ઉપદેશ કરેલો છે. (૨) ગાંધીજીએ આપણને વિશ્વપ્રેમની ભાવના સમજાવી છે. અહીં ઉપદેશ આપવાની અને સમજાવવાની ક્રિયા પૂરી થઈ ગઈ હોવા છતાં તેની અસર આજે રહેલી છે.
હું પાઠ વાંચનાર-વાંચવાનો છું. મારે પાઠ વાંચવો છે.
પ્રથમ તેમજ દ્વિતીય પૂર્ણ વર્તમાનકાળનાં રૂપોમાં ભૂતકૃદંતોનાં રૂપોનો મુખ્ય ક્રિયાપદ તરીકે ઉપયોગ થાય છે અને તેને સાહાય્યકારક ક્રિયાપદ ‘છે’નાં રૂપો લાગે છે. ઇચ્છાવાચક વર્તમાનકાળ :
અમે-આપણે પાઠ વાંચનાર-વાંચવાના છીએ. અમારે-આપણે પાઠ વાંચવો છે.
તમે પાઠ વાંચનાર-વાંચવાના છો. · તમારે પાઠ વાંચવો છે.
તું પાઠ વાંચનાર-વાંચવાનો છે. તારે પાઠ વાંચવો છે.
તે પાઠ વાંચનાર-વાંચવાનો છે. તેઓ પાઠ વાંચનાર-વાંચવાના છે.
