________________
અભાવ ૪ પ્રકારે ]
૨૧૫ (૧) વસ્તુને અમુક રૂપે નિષેધ (=અન્યોન્યાભાવ) :
(૨) વસ્તુમાં અમુકને નિષેધ (અત્યતાભાવ) (૧) અન્યાભાવ | (૨) સસૌંભાવ (=ર રૂપે થતો નિષેધ) | (=અત્યના ભાવ) (રાતિ દા.ત. ગ્રામવાસી બ્રાહ્મણે | રૂપે પ્રગટ થતો નિષેધ) એ જન નથી.
ગામમાં જન નથી. આમાં બ્રાહાણમાં જનને આમાં ગામમાં જનને અન્યોન્યાભાવ
અત્યતાભાવ घटो जलम् न
घटे जलम् नास्ति આમાં ઘટમાં જલાન્યા - | =ઘટમાં જલને અત્યતાભાવ ભાવ चैत्रो विद्वान् न
चैत्रे विद्वत्ता नास्ति આમાં ચૈત્રમાં વિદ્વાન્યા- =ોત્રમાં વિદ્વત્તાને અન્યન્તાભાવ
ભાવ : જે કરવો
मृतदेहे जीवो नास्ति એમાં દેહમાં છવાજેન્યા- =મૃત. દેહમાં જીવને
અત્યતાભાવ वृक्षः पिशाचो न
वृक्षे पिशाचो नास्ति વૃક્ષમાં પિશાચા ન્યાભાવ | =વૃક્ષમાં પિશાચાભાવ
=પિશાચને અત્યન્તાભાવ આમાં ૧લાને અન્યોન્યાભાવ એટલા માટે કહેવાય છે કે અધિકરણ–પ્રતિયોગી બને એટલે કે અન્યોન્યને અ ન્યરૂપે (પરસ્પર રૂપે) નિષેધ થઈ શકે.
ભાવ
