________________
૨૩૨
ઉપશમનાકરણ ભાગ-૧
संखेजगुणो, जाव चरिमसमयअपुव्वकरणादो त्ति सेसे सेसे णिक्खेखो । जो पढमसमयअधापवत्तकरणे णिक्खेवो सो अंतोमुहुत्तिओ तत्तिओ चेव । तेण परं सिया वड्डदि, सिया हायदि, सिया अवट्ठायदि ।" - Bधायमानुवर्णि, पृ. १९१४.
યથાપ્રવૃત્તકરણના પ્રથમ સમયથી જ ગુણસંક્રમ થતો નથી. પરંતુ બંધને યોગ્ય પ્રકૃતિઓનો યથાપ્રવૃત્તસંક્રમ થાય અને બંધને અયોગ્ય પ્રકૃતિઓનો એટલે કે બંધવિચ્છેદછે. પ્રાપ્ત થયેલી પ્રકૃતિઓનો વિધ્યાતસંક્રમ થાય છે.
યથાપ્રવૃત્તકરણની ગુણણ ઉપશમણ નિમિત્તક નથી, પરંતુ સંયમનમિત્તક છે. ઉપશમનિમિત્તક ગુણણિ અપૂર્વકરણથી આગળ થતી નથી જે આગળ જણાવી ગયા छीओ.
- "पढमसमयअधापवत्तकरणे गुणसंकमो वोच्छिण्णो, सव्वकम्माणमधापवत्तसंकमो जादो, णवरि जेसिं विज्झादसंकमो अस्थि तेसिं विज्झादसंकमो चेव।" કષાયપ્રાભૂત , પા. .
આરોહકના અપૂર્વકરણના પ્રથમ સમયથી અવરોહકના અપૂર્વકરણના ચરમસમય સુધીના કાળ કરતા અવરોહકનો ઉપામસમ્યક્ત્વ સાથે યથાપ્રવૃત્તકરણનો કાળ સંખ્યાલગુણ છે.
"उवसामगस्स पढमसमयअपुव्वकरणप्पहुडि जाव पडिवदमाणगस्स चरिमसमयअपुव्वकरणो त्ति, तदो एत्तो संखेजगुणं कालं पडिणियत्तो अधापवत्तकरणेण उवसमसम्मत्तद्धमणुपालेदि ।" - पृ. १८१५ अधापवत्तकरण = स्वस्थान संयत. (५८)(46) (७०)(७१). પતમાન જીવ પ્રમuસંય ગુણસ્થાનક પામ્યા પછી શું કરે છે તે બતાવે છે -
किच्चा पमत्ततदियरठाणे परिवत्ति बहुसहस्साणि । हिट्ठिल्लाणंतरदुगं आसाणं वा वि गच्छेज्जा ॥२॥ उवसमसम्मत्तद्धा अन्तो आउक्खया धुवं देवो । तिसु आउगेसु बढेसु जेण सेढिं न आरुहई ।।६३॥ उग्घाडियाणि करणाणि उदयठिइमाइगं इयरतुल्लं । एगभवे दुक्खुत्तो चरित्तमोहं उवसमेजा ।।६४॥ .