Upshamanakaran Part 01

SR No.: 005791
Original Sutra Author: N/A
Author: Hemchandrasuri
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
Publication Year: 2012
Total Pages: 372
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 8 MB

Page 160

દર્શનત્રિકની ક્ષપણા
૧૧૯ સમ્યક્ત્વમોહનીયના ઉદયસમયથી માંડી ગુણશ્રેણીના શીર્ષ સુધી અસંખ્ય ગુણાકારે નાખે છે, અને ગુણશ્રેણી શીર્ષના ઉપરના સ્થાનમાં અસંખ્યગુણ દલિક નાખે છે. ત્યાર પછી એક સુધી આઠવર્ષના ચરમસમય સુધી વિશેષહીનના ક્રમે નાંખે છે. કષાયખાભૂતનો પાઠ આ પ્રમાણે છે – “તાપે પાઈ મોવનિમUI/ કિવી ૩૯ થવં પણ હિઝવે ! से काले असंखेजगुणं जाव गुणसेढीसीसयं ताव असंखेजगुणं । तदो उवरिमाणंतरट्ठिदीए વિ સંજ્ઞપુvi દ્રિા તો વિસહi | પર્વ નાવ ડુચરિકૃદ્વિવંદ્ય તિ ” - પ. Tઇકલ..
અcર્મુહૂર્ત પ્રમાણ સ્થિતિખંડોરણ ઊંધ :
વળી સમ્યક્ત્વમોહનીયની આઠવર્ષ પ્રમાણ સ્થિત રહ્યા પછી તેના અન્તર્મુહૂર્ત પ્રમાણ સ્ચિતખંડો કરવા દ્વારા ઘાત કરે છે. અને તે દરેક ખંડ ઉકેરતી વખતે પણ અપકૃષ્ટ દલનોપનો ક્રમ આ જ પ્રમાણે જાણવો. પરંતુ અહીં પલ્યોપમના અસંખ્યાતમાં देदि । एतं जाव गुणसेढिसीसयं पुव्विलं ताव असंखे. गुणं देदि । तदो उवरिमाणंतराए द्विदीए असंखे. गुणं चेव देदि । किं कारणं ? सम्मामिच्छत्तचरिमफालिदव्वं किंचूणदिवड्डगुणहाणिगुणिदसमयपबद्धमेत्तमोकड्डणभागहारादो असंखेजगुणेण पलिदो. असंखे. भागेण खंडेदूण तत्थेयखंडमेत्तमेव दव्वं गुणसेढीए णिक्खविय पुणो सेसबहुभागदव्वमंतोमुहूत्तूणट्ठवस्सेहिं खंडिदेयखंडस्स णिरुद्धगोवुच्छायारेण णिक्खेवदंसणादो । तम्हा एत्तोप्पहुडि सम्मत्तस्स उदयादिअवट्ठिदगुणसेढिणिक्खेवो होइ त्ति घेत्तव्यो । एवं गुणसेढिसीसयादो अणंतरोवरिमाए वि एक्किस्से ट्ठिदीए असंखेजगुणं पदेसग्गं णिक्खिवियूण तदो उवरि सव्वत्थ अणंतरोवणिधाए विसेसहीणं चेव देदि जाव अगुवस्साणं चरिमणिसेओ ત્તિ ” - મૃ. ૧૭૫૯. વળી આઠ વર્ષ પ્રમાણ સ્થિતિમાં પ્રત્યેક નિષેકમાં આ સમયે જે દલિક નંખાય છે તે પૂર્વના સત્તાગત દલિક કરતાં અસંખ્ય ગુણ હોય છે કેમકે સત્તાગત સર્વદ્રવ્યનો ઘણો ભાગ ચરમફાલિયમાં છે. મિશ્રની ઉદયાવલિકા અને સમ્યકત્વ મોહનીયની આઠ વર્ષ પ્રમાણ સ્થિતિ સિવાયનું સર્વદલિક દીયમાન દ્રવ્ય છે, માટે દીયમાન દ્રવ્ય દરેક નિષેકમાં પૂર્વના સત્તાગત દ્રવ્ય કરતા અસંખ્યગુણ હોય છે – “વરિ अट्ठवस्समेत्तसव्वगोवुच्छाणमुवरि एण्हिं दिज्जमाणदव्वं ट्ठिदिं पडि पुव्वावट्ठिदिदव्वादो असंखेजगुणं વેવ તિ, મિનિદ્રવ્યપારાવો ત્તિ ત્તત્રં " - પૃ. ૧૭૫૯. આ પ્રમાણે નિયમાન દ્રવ્યની
હોવાથી દ્રવ્ય નિક્ષેપ થયા પછી દૃશ્યમાન દ્રવ્ય પણ દીપમાનના ક્રમે હોય છે . “પર્વ તિસ્પો उदयादो प्पहडि जाव गणसेढिसीसयं ताव दीसमाणदव्वमसंखेजगणाए सेढीए चिददि, तदो उवरि સવ્વસ્થ અવસમેટ્ટિવિલંતમસુવ િથાવુચ્છાયારે વધે ” - મૃ. ૧૭૫૯.
૧. જયધવલામાં અન્તર્મુહૂર્ત પ્રમાણ સ્થિતિખંડો ઉકેરતા દીયમાન દ્રવ્યનો ક્રમ ઉપરોક્ત પ્રમાણે જ કહ્યો છે. પરન્તુ જયધવલાકારની અવસ્થિતગુણશ્રેણિની માન્યતા હોવાથી ગુણશ્રેણિશીર્ષ પ્રતિસમય આગળ વધતું જાય છે, એમ જણાવ્યું છે. તથા અહીંથી ગુણશ્રેણિશીર્ષના ઉપરના સ્થાનમાં જે અસંખ્યગુણ દલિકનો નિક્ષેપ થાય છે તેને ગુણશ્રેણીશીર્ષ તરીકે ગણવાનું છે. તે આ પ્રમાણે - “તાથે પણ અંતમૂદત્તठिदिखंडयघादेणोवट्टिजमाणासु सम्मत्तट्टिदीसु जं पदेसग्गं ओकड्डणभागहारपडिभागेण घेत्तूणुदयादि