________________
૧૧૮
ઉપશમનાકરણ ભાગ-૧
સુધી ઉતક્રમ કહ્યો છે. પરંતુ આ ક્રમ ચમખંડના દ્વિયમસમય સુધી સમજવો, કેમકે ચશ્મ સમયે નિક્ષેપ સમ્યક્ત્વમોહનીયની આઠવર્ષ માત્ર સ્થિતિમાં જ થાય છે અને તેનો ક્રમ જૂદો છે આગળ ૮૬મા સૂત્રમાં કહ્યુ છે - “પત્તિોવમક્સ અસંàતિમાળિયમચ્છિમ ट्ठिदिखंडयं, तस्स ट्ठदिखंडयस्स चरिमसमये गुणगारपरावत्ती, तदो आढत्ता ताव गुणगारपरावत्ती जाव चरिमखंडयस्स दुचरिमसमयो त्ति । सेसेसु समएसु णत्थि મુળરપરાવી '' પૃ. ૧૪૬૧. એટલે કે સમ્યક્ત્વ મોહાયના પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ ચશ્મખંડના ચશ્મ સમયે તે ખંડમાં તથા મિશ્રમોહનીયતા ચસ્મખંડમાં રહેલું સર્વ લિક ત્યાંથી લઇ નીચે જે નાંખે છે ત્યારે દનિક્ષેપનો ક્રમ પલટાઈ જાય છે. જો કે અહીંયા ચાલુ અનુસંધાન હોવાથી પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ ચમખંડ સુધી ઉપરોક્ત ક્રમ બતાવી, આગળ સમ્યક્ત્વ મોહનીયતા અંતર્મુહૂર્ત પ્રમાણ તિખંડો થાય છે. ત્યાથી દળનક્ષેપનો ક્રમ અન્ય કહ્યો છે, પરન્તુ ઉપરોક્ત ૮૬મા સૂત્ર પથી આ ક્રમ પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ ચશ્મખંડના ઢિંચમ સમય સુધી જણાય
છે.
-
પળ્યોમપતા અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ ચમખંડના ચરમ સમયે દનિોપવિધિસમ્યક્ત્વમોહનીયના પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ ચશ્મખંડોત્કણ્ણાāાના ચશ્મસમયે તખંડગત સર્વલિક તથા મિશ્રમોહીયના ચશ્મખંડનું સર્વલિક ઉકેરે છે અને
૧. પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ ચરમખંડના ચરમસમયે જે દલિક લઇ નીચે આઠવર્ષ પ્રમાણ સ્થિતિમાં નાંખે છે, તેનો વિધિ આ પ્રમાણે છે - સમ્યક્ત્વમોહનીયની તખંડવ ચરમફાલિ અને મિશ્રમોહનીયની ચરમફાલિનું દ્રવ્ય લઇ આઠવર્ષ પ્રમાણ સ્થિતિમાં નાખતા ઉદયસમયમાં અલ્પ, અનંતરસમયમાં અસંખ્યગુણ, એમ યાવત્ ગુણશ્રેણિના શીર્ષ સુધી, તેની ઉપરના સ્થાનમાં અસંખ્યગુણ, ત્યાર પછી વિશેષહીન યાવત્ આઠવર્ષના ચરમ સ્થિતિસ્થાનક સુધી જાણવું. આમ જયધવલામાં પણ ઉક્ત ક્રમ બતાવ્યો છે. વધારામાં ગુણશ્રેણિશીર્ષના ઉપરના સ્થાનમાં અસંખ્યગુણદલિક પડવાનું કારણ ત્યાં બતાવ્યુ છે કે - ચરમફાલિના દ્રવ્યને પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગથી ભાગી એક ભાગ પ્રમાણ દ્રવ્ય ગુણશ્રેણિમાં અસંખ્યગુણાકારે ગોઠવી શેષ બહુભાગ દ્રવ્ય અન્તર્મુહૂર્ત ન્યૂન આઠવર્ષ પ્રમાણ સ્થિતિમાં વિશેષહીનના ક્રમે ગોઠવાય છે. આમ અહીંયા ગુણશ્રેણિમાં જેટલું દ્રવ્ય નંખાયું, તે કરતા અસંખ્યગુણ દલિકને ગુણશ્રેણિથી સંખ્યાતગુણ સ્થિતિનિષેકોમાં વિશેષહીનના ક્રમે નાંખવાનું હોવાથી ગુણશ્રેણિશીર્ષ કરતા ઉપરના સ્થાનમાં અસંખ્યગુણ દલનિક્ષેપ આવે છે. તથા આમ ગુણશ્રેણિશીર્ષ કરતા ઉપરના સ્થાનમાં અસંખ્યગુણ દ્રવ્ય આવતુ હોવાથી આ સમયથી ગુણશ્રેણી પણ અવસ્થિત થાય છે, એમ ઘ્રુ છે. જયધવલાનો પાઠ આ પ્રમાણે છે - “સ્ત્ય તાવ સમ્મામિચ્છત્તા રિમાનીy સહ સમ્મત્તસ્સ સચ્છિમ પતિતો. ગસંછે.માાિં ट्ठिदिखंडयमोट्टियूण अट्ठवस्समेत्तं सम्मत्तस्स द्विदिसंतकम्मं ट्ठवेमाणस्स गुणगारपरावत्तिं वत्तइस्सामो । તું નહા - तक्कालभाविसगचरिमफालिदव्वेण सह सम्मामिच्छत्तचरिमफालिं घेत्तूण अट्ठवस्समेत्तसम्मत्तट्ठिदिसंतकम्मस्सुवरि णिसिंचमाणो उदये थोवं पदेसग्गं देदि । सेकाले अखे