________________
“ગ્રંથકાર હવે સમ્યકત્વના રહસ્યનો વિનિયોગ કરવા માંગે છે. ધર્મકથા નામનો પાંચમા નંબરનો સ્વાધ્યાય વિનિયોગ સ્વરૂપ છે જે તેમને પ્રાપ્ત થયો છે. ધર્મકથા નામનો સ્વાધ્યાય તેની પૂર્વેના વાચના, પૃચ્છના, પરાવર્તન અને અનુપ્રેક્ષા આ ચાર પ્રકારનો સ્વાધ્યાય કર્યા પછી જ પ્રાપ્ત થાય છે. આથી ગ્રંથકારે પાંચ પ્રકારના સ્વાધ્યાય વડે સમ્યકત્વના રહસ્યને જાણ્યું છે તેમ માનવું જોઈએ.” ૮. મવિના વોહત્યં મfમ=પ્રસ્તુત, સમ્યત્વના રહસ્યને ભવ્યજીવોના બોધ માટે કહું છું એવું ગ્રંથકાર કહે છે. અહીં ‘ભવ્યજીવો' એવો ઉલ્લેખ કેમ કરવો પડ્યો? તેનું કારણ રસપ્રદ છે.
અભવ્ય જીવોમાં પ્રતિબોધ મેળવવાની તૈકાલિક ગેરલાયકાત છે માટે તેમને પ્રતિબોધ આપી શકાય તેમ નથી. દુર્ભવ્ય જીવો હજી અચરમાવર્તકાળમાં રહેલાં છે તેથી તેમના તથાભવ્યત્વનો પણ એવો પરિપાક થયો નથી કે તેમને પ્રતિબોધ આપી શકાય.
આમ, અભવ્ય અને દુર્ભવ્યોમાં પ્રતિબોધની ગેરલાયકાત નામનું જે “બાધ્ય રહેલું છે તે ભવ્યજીવોમાં રહેલું નથી તેથી અહીં ભવ્યજીવોનો જ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.
.
ક વિષયનિશિલ્યાં : . अभिन्नग्रन्थिकाः पापबुद्धय इति प्रतिपादयन्नाह* ભાવાર્થ :
ગ્રંથિભેદ નહિ કરી શકેલાં જીવો પાપબુદ્ધિવાળા છે એવો અભિપ્રાય રજૂ કરે છે– કે મૂત્રમ્ :
सुअसायरो अपारो आउं थोवं जीओ [उ] दुम्मेहा । तं किंपि सिक्खिअव्वं, जं कज्जकरं च थोवं च ॥३॥ * છાયા : · श्रुतसागरोऽपार आयुः स्तोकं जीवस्तु दुर्मेधा ।
तत्किमपि शिक्षितव्यं यत्कार्यकरञ्च स्तोकञ्च ॥३॥ . * ગાથાર્થ :
શ્રુતજ્ઞાન સાગર જેવું અપાર છે, આયુષ્ય અલ્પ છે, આત્મા પાપબુદ્ધિવાળો છે તેથી કંઈક એવું શીખવવું જોઈએ જે અલ્પ હોય અને કાર્યસાધક હોય.II
सम्यक्त्वरहस्यप्रकरणम्, गाथा-३
