________________
૨.
जह गिरिवराण मेरू सुराण इंदो गहाण जह चंदो ।
देवाणं जिणचंदो तह धम्माणं च सम्मत्तं ॥ ५०० ॥
સારાર્થ : જેમ પર્વતોમાં મેરુ, ગ્રહોમાં ચંદ્ર, દેવોમાં ઇંદ્ર, પૂજ્ય પુરુષોમાં જિનેશ્વર પ્રધાનભૂત છે તેમ ધર્મોમાં સમ્યક્ત્વનું પ્રાધાન્ય છે. ૫૦૦ના
આવા સમ્યક્ત્વને જે મહાનુભાવ શાસ્ત્ર - અપ્રતિકૂળ મનોભાવો દ્વારા ધારણ કરે છે તે ધનસાર્થવાહની જેમ બોધિસુલભતાનો સહકાર પ્રાપ્ત કરી મનુષ્ય લોકના અને સ્વર્ગલોકના સુખો શૃંખલાબદ્ધ રીતે પામતો રહે છે. જો તથાભવ્યત્વ સાનુકૂળ હોય તો સમ્યક્ત્વના બળે આત્મા તીર્થંકરપદને પણ સ્પર્શી જાય છે.
કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્ર સૂ. મહારાજે ‘યોળશાસ્ત્ર-વૃત્તિ' માં ફરમાવ્યું છે કે–
ज्ञान - चारित्रहीनोऽपि श्रूयते श्रेणिकः किल ।
सम्यग्दर्शनमाहात्म्यात् तीर्थकृत्त्वं प्रपत्स्यते ॥
સારાર્થ ઃ સંભળાય છે કે જ્ઞાન અને ચારિત્રથી હીન એવો પણ શ્રેણિક રાજા સમ્યક્ત્વના
પ્રભાવે તીર્થંકર પદને પામશે.
* વિષયનિર્દેશિા :
लब्धिसम्पत्तयः सुरसद्माधिपतित्वञ्चैतस्मादेवेति निर्देशयन्नाह -
* ભાવાર્થ :
સકળ લબ્ધિઓ તેમજ દેવવિમાનોનું સ્વામીપદ સમ્યક્ત્વથી જ મળે એવો નિયમ સૂચવતાં કહે છે કે—
* મૂળમ્ ઃ
जेहिं लद्धा हिस्संति पुलागाइयसंपया ।
સદ્ધિ - સુરરિદ્ધિડ, સમ્મત્તાડ ન બન્ના દ્દરૂ॥
* છાયા :
यैर्लब्धा लप्स्यन्ते पुलाकादिकसम्पदः । शक्रेन्द्रसुरर्द्धयः सम्यक्त्वान्नाऽन्यथा ।। ६३ ।।
१७४
'बोधिपताका' टीकया विभूषितं