________________
જે શ્રાવકે મિથ્યામતિના મંદિર વિગેરેમાં ગમનાગમન કરીને મિથ્યાત્વી જીવોમાં મિથ્યાભિનિવેશ પેદા કરાવ્યો છે તે મિથ્યાભિનિવેશથી તે જીવોના ભાવમિથ્યાત્વની વૃદ્ધિ થશે અને તેથી તેમના ભાવપ્રાણોની હિંસાનું ચક્ર ચાલી પડશે.
સમ્યક્ત્વ ભાવપ્રાણોના સામૂહિક કરણ સમાન છે અને મિથ્યાત્વ ભાવપ્રાણોની સામૂહિક હિંસા સમાન છે. ભાવપ્રાણોની હિંસા જ્યારે જન્માંતરો સુધી ચાલતી રહે ત્યારે તે સમયમાં સમ્યક્ત્વની ઉત્પત્તિના દ્વાર પણ બંધ જ રહે. આમ થવાથી તે સમયમાં તેમના બોધિબીજની પણ હત્યા થયેલી કહેવાય. ભાવપ્રાણોની હત્યા અને બોધિબીજની હત્યા અપેક્ષાએ એક છે, જુદાં નથી.
શ્રાવકે મિથ્યાત્વીના સ્થાનમાં ગમનાગમન શરૂ કર્યું એથી મિથ્યાત્વીઓનો મિથ્યાભિનિવેશ વધ્યો, એ વધ્યો એટલે ભાવ મિથ્યાત્વ વધ્યું. ભાવ મિથ્યાત્વ વધ્યું એટલે ભાવપ્રાણોની હિંસાની પરંપરા શરૂ થઇ ગઇ. ભાવપ્રાણોની હિંસાની પરંપરા પ્રવર્તી એટલે બોધિબીજની હત્યાની પરંપરા પ્રવર્તી. આ રીતે શ્રાવકને બોધિબીજની હત્યાનો દોષ લાગ્યો. જેઓ અન્યોનો મિથ્યાભિનિવેશ વધારે છે તેઓ તેમના બોધિબીજની હિંસા પ્રવર્તાવે છે...
✡
* विषयनिर्देशिका :
उक्ताः परोभेदकाः दोषाः स्वोद्भेदकं दोषं संवदन्नाह -
* ભાવાર્થ :
મિથ્યાત્વી દેવોના મંદિરાદિ સ્થાનમાં ગમન કરવાથી અન્યોમાં કેવા દોષો ઉત્પન્ન થાય છે તે જણાવ્યું. હવે સ્વયંને કેવા અપાયનો લાભ થાય છે તે જણાવતાં કહે છે કે–
* મૂળમ્ ઃ
अन्नेसिं सत्ताणं मिच्छतं यो जणेइ मूढप्पा ।
सो तेण निमित्तेणं न लहइ बोहिं जिणाभिहिअं ॥१८॥
* છાયા :
अन्येषां सत्त्वानां मिथ्यात्त्वं यो जनयति मूढाऽऽत्मा ।
स तेन निमित्तेन न लभते बोधिं जिनाऽभिहिताम् ||१८||
* ગાથાર્થ :
જે મૂઢ પુરુષ અન્ય પ્રાણીઓમાં મિથ્યાત્વની ઉત્પત્તિ – વૃદ્ધિ કરાવે છે તે આ અકાર્ય દ્વારા પોતાના સમ્યગ્દર્શનને દુર્લભ બનાવે છે. ।।૧૮।
११२
.' बोधिपताका' टीकया विभूषितं