Page Text
________________
અહીં સમ્યક્ત્વ તરીકે દર્શનાચારને ગ્રહણ કરવામાં આવ્યો છે. મિથ્યાત્વીનો પરિચય રાખનારાનો દર્શનાચાર અવશ્ય ખંડિત થાય છે. હા, નિશ્ચયથી સમ્યકત્વનું ખંડન ત્યારે થાય પણ ખરું અને ન પણ થાય.
મિથ્થામતિનો પરિચય રાખનારાં આત્મામાં ક્રિયાનું માલિન્ય થયું છે. ક્રિયાના માલિન્યથી પરિણામોનું માલિન્ય થાય જ એવો એકાંત નથી. ક્રિયાનું માલિન્ય પરિણામોના માલિત્યનું કારણ છે તેમ કહી શકાય. પરિણામોના માલિન્યથી બચવું છે તેમણે ક્રિયાના માલિન્યથી બચવું જોઈએ. પરિણામોની રક્ષા કરવી છે તેમણે ક્રિયાની રક્ષા કરવી જોઈએ. ક્રિયા પરિણામમાં કારણભૂત
છે. આમ છતાં એવો એકાંત નથી કે ક્રિયાનું ખંડન થાય એટલે પરિણામનું ખંડન થાય જ. ૪. ક્રિયા નયની દૃષ્ટિમાં નિર્મળ કક્ષાનો દર્શનાચાર એ સમત્વ છે અને નિશ્ચયનયની
દૃષ્ટિમાં સમ્યકત્વને અનુકૂળ પરિણામો એ સમ્યકત્વ છે. જ્યારે દર્શનાચારનું ખંડન થાય છે ત્યારે ક્રિયાનય કહે છે કે સમ્યકત્વનું ખંડન થઈ રહ્યું છે. જ્યારે સમ્યકત્વના પરિણામોનું ખંડન થાય છે ત્યારે નિશ્ચયનય કહે છે કે સમ્યકત્વ ખંડિત થઈ રહ્યું છે.
આચારના ખંડનથી નિશ્ચયનું ખંડન થાય જ એવો એકાંત નથી. આચારને અનુકૂળ આશયના ખંડનથી નિશ્ચયનું ખંડન થાય જ એવો એકાંત છે. ક્યારેક દર્શનાચારના અભાવમાં પણ નિશ્ચયનું સમ્યક્ત્વ હોય શકે. ક્યારેક દર્શનાચારના અભાવમાં નિશ્ચયના સમ્યકત્વનો અભાવ પણ થઈ જાય.
જો આમ જ છે તો ક્રિયાનયના સમ્યત્વને શા માટે મહત્ત્વ આપવું જોઇએ? ક્રિયાનયના સમ્યકત્વને મહત્વ આપવું જોઇએ અને તેનું કારણ એ છે કે તેનિયસમ્યકત્વની પ્રાપ્તિનું બીજ છે.
નિર્મનંદનાવરશ્ચિયવનવીન જેનેનિશ્ચય સમ્યક્ત્વનોખપ છે તેમણે દર્શનાચારનો ખપ રાખવો જોઇએ.
આવું કહેનારાં કોઈ સામાન્ય કક્ષાના શિષ્ટ પુરુષો નથી પરંતુ શાસ્ત્રવિધિને જાણનારાં લોકોત્તર કક્ષાનાં શિષ્ટો છે માટે મિથ્થામતિની સંગત કરનાર શ્રાવકમાં સમ્યકત્વ શી રીતે ટકે? આ આક્ષેપ સુસંગત છે.
વિષનિશા | ___ उक्तो मिथ्यामतिसङ्गतित्यागोपदेश अथ मिथ्यात्विदेवतात्यागमुपदिशन्नाह* ભાવાર્થ :
પૂર્વે મિથ્યાત્વીના પરિચયનો ત્યાગ કરવાનો ઉપદેશ આપ્યો છે. હવે મિથ્યાત્વી દેવોના ત્યાગનો ઉપદેશ આપતાં કહે છે કે
१०६
'बोधिपताका' टीकया विभूषितं
| SR No. | 005776 |
| Book Title | Samyaktva Rahasya Prakaranam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Siddhasensuri, Hitvardhanvijay |
| Publisher | Kusum Amrut Trust |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 194 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 5 MB |