________________
૬૧ ૨
सू० १-१-३७, १-१-३८ ।
- न्याससा२समुद्धार :(न्या०स०) अप्रयोगीत्यादि-प्रयोगः शब्दस्योच्चारणम्, सोऽस्यास्तीति प्रयोगी, न प्रयोगी अप्रयोगी इति संज्ञिनिर्देशः, इदिति च संज्ञेति । लौकिक इति-लोकस्य ज्ञाते "लोकसर्वलोकाज्ज्ञाते" [७.४.८४.] इतीकण् ॥३७।।
__-: न्यासारसमुद्धा२नो अनुवाद :ઉપરની તમામ પંક્તિઓનો અનુવાદ શબ્દમહાર્ણવન્યાસમાં આવી ગયો છે.
॥ सप्तत्रिंशत्तमम् सूत्रम् समाप्तम् ॥
सूत्रम् - अनन्तः पञ्चम्याः प्रत्ययः । १ ।१ । ३८ ॥
- तत्वप्रशिst :पञ्चम्यर्थाद् विधीयमानः शब्दः प्रत्ययसंज्ञो भवति । अनन्तः-न चेदन्तशब्दोच्चारणेन विहितो भवति ।
- draussनो अनुवाद :- પંચમી અર્થથી વિધાન કરાતો એવો શબ્દ પ્રત્યયસંજ્ઞાવાળો થાય છે. પરંતુ વિધાન કરતો શબ્દ અંત શબ્દનાં ઉચ્ચારણવડે વિહિત થયેલો હોવો જોઈએ નહિ. - (त० प्र०) "नाम्नः प्रथमैकद्विबहौ" [ २.२.३१.] वृक्षः, वृक्षौ, वृक्षाः । "स्त्रियां नृतोऽस्वस्त्रादेर्डीः" [ २.४.१.] राज्ञी, की । "आत्" [ २.४.१८.] खट्वा । "गुपौ-धूप-विच्छि-पणि-पनेरायः" [ १.४.१.] गोपायति, धूपायति । "ऋवर्णव्यञ्जनाद् घ्यण्" [५.१.१७.] कार्यम्, पाक्यम् ।
अनुवाद:- नामथा विधान २॥ये। प्रथमा विमतिन सि, औ, जस्नी प्रत्ययसंश। थाय छ. म नाम्नः पंयमी विमतिमंत छ. माथी पंयमी अर्थथा. विधान २॥येत. सि, औ, जस्नी प्रत्ययसंश। थवाथी वृक्षः, वृक्षौ, वृक्षाः ५४संsuni थाय छे. "न्" अंतवासने ऋतni नामथी ५२ स्त्रीलिंगमा ङी थाय छे. मा ङी पंयभीथी. विधान २रायेलो डोपाथी. (नृतः पंयमी.
