Sthanang Sutra Part 01

SR No.: 005767
Original Sutra Author: N/A
Author: Jayanandvijay
Publisher: Guru Ramchandra Prakashan Samiti
Total Pages: 520
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_sthanang
File Size: 14 MB

Page 143

श्री स्थानाङ्गसूत्र सानुवाद भाग १
२ स्थानकाध्ययने उद्देशः ३ जम्बूद्वीपादेः वेदिकादेः वर्णनम् ९१-९२-९३ सूत्राणि
पन्नट्ठि सहस्साइं चत्तारि सया हवंति छायाला ।
તેલ ચેવ ય ગંસા, વાહિશે [રો] મહવિવાંમો ।।૬૦૬|| [૬૯૪૪૬ ૩/૨૨]
એકતાલીશ હજા૨, પાંચસો ને ઓગણએંસી યોજન અને ઉ૫૨ એક સો તોંતર ભાગ બસો બારીઆ ભરતક્ષેત્રનો મુખ (અત્યંતર) વિષ્ફભ છે. તથા પાંસઠ હજા૨, ચારસો છેંતાલીશ યોજન અને ઉપ૨ તેર ભાગ બસો બારીઆ ભરતક્ષેત્રનો બહારનો વિષ્ફભ છે. (૧૦૮–૧૦૯)
चउगुणिय भरहवासो [विस्तर इत्यर्थः], हेमवए तं चउग्गुणं तइयं । [ हरिवर्षमित्यर्थः ]
हरिवासं चउगुणियं, महाविदेहस्स विक्खंभो ॥ ११० ॥
ભરતક્ષેત્રના વિખુંભ (પહોળાઈ)થી ચારગુણો 1હૈમવતક્ષેત્રનો વિષ્ફભ હોય છે, હૈમવતક્ષેત્રના વિધ્વંભથી ચારગુણો હરિવર્ષ ક્ષેત્રનો વિષ્ફભ છે અને હરિવર્ષ ક્ષેત્રના વિધ્વંભને ચારગુણો ક૨વાથી મહાવિદેહ ક્ષેત્રનો વિષ્ફભ થાય છે. એવી રીતે 2ઐરવતાદિ ક્ષેત્રનું જાણી લેવું. (૧૧૦)
सत्तत्तरं सयाइं, चोद्दस अहियाई सत्तरस लक्खा ।
होइ कुरूविक्खंभो, अँट्ठ य भागा अपरिसेसा ||१११ || [बृहत्क्षेत्र० ५/४२] [१७०७७१४८/२१२]
સત્તર લાખ, સાત હજાર, સાતસો ને ચૌદ યોજન ઉપર આઠ ભાગ બસો બારીઆ પ્રત્યેક કુરુક્ષેત્રનો વિષ્ફભ છે.
(૧૧૧)
चत्तारि लक्ख छत्तीस, सहस्सा नव सया य सोलहिया । [ एषा कुरुजीवा ] [४३६९१६ ]
दोण्ह गिरीणायामो, संखित्तो तं धणू कुरूणं ॥ ११२ ॥। [बृहत्क्षेत्र० ५/४७]
ચાર લાખ, છત્રીસ હજાર, નવસો ને સોલ યોજન પ્રત્યેક કુરુક્ષેત્ર (દેવકુરુ)ની જીવા છે. તે જીવામાં બે ગજદંત આકૃતિવાળા પર્વતોની લંબાઈ મેળવવાથી જેટલું પ્રમાણ થાય તેટલું કુરુક્ષેત્રના ધનુપૃષ્ઠનું પ્રમાણ જાણવું. (૧૧૨)
सोमणसमालवंता, दीहा वीसं भवे सयसहसस्सा |
तेयालीस सहस्सा, अउणावीसा य दोन्नि सया ।। ११३ ।। [बृहत्क्षेत्र० ५/४८] [२०४३२१९]
સૌમનસ અને માલ્યવાન એ બે પર્વતની ઊંચાઈ વીશ લાખ, તેંતાલીશ હજાર, બસો ને ઓગણીશ યોજન છે. (૧૧૩) सोलहियं सयमेगं, छव्वीससहस्स सोलस य लक्खा ।
વિષ્ણુપ્પમો નો, ગંધમાયા દેવ ડીહાઞો ।।૪।।[વૃક્ષેત્ર॰ ૬/૪૬] [૬૨૬૨૨૬]
સોળ લાખ, છવીશ હજાર, એકસો ને સોળ યોજનના વિદ્યુત્પ્રભ અને ગંધમાદન એ બે પર્વત લાંબા છે. મહાદ્રુમો (મહાવૃક્ષો) જંબુદ્રીપ સંબંધી મહાદ્રુમની સરખા છે. (૧૧૪) તથા—
धायइवरंमि दीवे, जो विक्खंभो उ होइ उ णगाणं । सो दुगुणो णायव्वो, पुक्खरद्धे गाणं तु ।। ११५ ।।
[બૃહત્શેત્ર॰ ૧/૩૭]
ધાતકીખંડ નામના દ્વીપમાં જે હિમવાન વગેરે પર્વતોનો વિષ્ફભ છે, તેથી બમણો વિધ્વંભ પુષ્કરાર્દ્ર દ્વીપના હિમવાન વગેરે પર્વતનો હોય છે. (૧૧૫)
વાસદા વવવારા, ૧૪-ન-બુડા વા ય સીયારૂં । રીને નીચે વુશુળા, વિત્થરો ઇક્ષ્મણ તુલ્તા ।।૧૬।।
[વૃક્ષેત્ર° ૧/૩૮]
1. ભરતના બાહેરના વિખુંભથી ચોગુણો હૈમવતનો બહારનો વિષ્ફભ અને ભરતના અંતરના વિખુંભથી હૈમવંતનો ચોગુણો અંત૨નો વિષ્ફભ હોય છે.
2. ભરત જેટલો ઐરવતનો, હૈમવત જેટલો કૈરણ્યવતનો અને હરિવર્ષ જેટલો રમ્યકવર્ષનો વિષ્ફભ જાણી લેવો.
131