________________
२ स्थानकाध्ययने उद्देशः ३ पुद्गलभेदादिः ८२-८३ सूत्रे
श्री स्थानाङ्गसूत्र सानुवाद भाग १ શુષિર, તેનાથી ઉત્પન્ન થયેલ વિતતશબ્દ તે ઘન અને શુષિર કહેવાય છે. ચોથા સ્થાનકમાં પણ ફરીને એ જ કહેવામાં આવશે.
ततं विणादिकं ज्ञेयम्, विततं पटहादिकम् । घनं तु कांस्यतालादि वंशादि शुषिरं मतम् ।।३३।। * તત તે વીણાદિ વાજિંત્ર જાણવા અને વિતત તે પટાહ (ઢોલ) વગેરે જાણવા. ઘન તે કાંસ્યતાલ વગેરે અને શૂષિર તે વંશ (4iewी) वगैरे ४ छ. (33)
એ પ્રમાણે વિવક્ષાના પ્રધાનપણાથી વિરોધ માનવો નહિં (૬), ભૂષણ-નુપૂર (ઝાંઝર) વગેરે અને નોભૂષણ-ઘરેણાથી ९९ (७), तास-स्तताल (4थी ताव मावो त) भने 'लत्तिय'त्ति० सिt-siसीसी, ते माता५॥मे मा विवक्षित नथी. अथवा 'लत्तियासद्दे'त्ति० पाटु प्रहारथी थेयेस २०६ (८). २०६न हो या, वे माथी २०६न१२४ानु नि३५५५ १२वा माटे छ-'दोही'त्यादि०२९। 3 शनी उत्पत्ति थाय छे.साथे (मेणा) ययेा पुसलोनो-पायाभूत श०६नो ઉત્પાદ થાય, અથવા સામસામે આઘાત પામવાથી શબ્દની ઉત્પત્તિ થાય છે. (પંચમી વિભક્તિના અર્થમાં છઠ્ઠી છે.) જેમ ઘંટા અને લાલા (લોલક)ની જેમ બાદર પરિણામને પામેલ પુદ્ગલોના સંઘાતથી શબ્દ ઉત્પન્ન થાય છે, એવી રીતે વાંસના વિભાગની જેમ ભિધમાન-ફાડતા-વિભાગ કરતા શબ્દની ઉત્પત્તિ થાય છે. '૮૧//
હવે પુદ્ગલના સંઘાત અને ભેદના કારણનું નિરૂપણ કરવા માટે કહે છેदोहिं ठाणेहिं पोग्गला साहण्णंति, तंजहा–सइंवा पोग्गला साहन्नति, परेण वा पोग्गला साहन्नति १। दोहिं ठाणेहिं पोग्गला भिज्जंति, तंजहा–सई वा पोग्गला भिज्जति, परेण वा पोग्गला भिज्जति २। दोहिं ठाणेहिं पोग्गला परिपडंति, तंजहा–सई वा पोग्गला परिपडंति परेण वा पोग्गला परिपाडिज्जति ३, एवं परिसडंति ४, विद्धस्संति [विद्वंसंति] ५ । दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंज़हा-भिन्ना चेव अभिन्ना चेव १। दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंजहा–भेउरधम्मा चेव नोभेउरधम्मा चेव । दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंजहा-परमाणुपोग्गला चेव नोपरमाणुपोग्गला चेव ३। दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंजहा-सुहुमा चेव बायरा चेव ४। दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंजहा–बद्धपासपुट्ठा चेव नोबद्धपासपुट्ठा चेव ५। दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंजहा–परियादित च्चेव अपरियादित च्चेव ६। दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंजहा–अत्ता चेव अणत्ता चेव ७। दुविहा पोग्गला पन्नत्ता, तंजहा–इट्ठा चेव अणिट्ठा चेव ८, एवं कंता ९, पिया १०, मणुन्ना ११, मणामा १२ ।। सू० ८२।। दुविहा सद्दा पन्नत्ता, तंजहा–अत्ता चेव अणत्ता चेव १, एवमिट्ठा जाव मणामा २-६। दुविहा रूवा पन्नत्ता, तंजहाअत्ता चेव अणत्ता चेव १, जाव मणामा २-६। एवं गंधा, रसा, फासा, एवमेक्कक्के छ आलावगा भाणियव्वा १३३० ।। सू० ८३।। (મૂળ) બે કારણ વડે પુગલો એકઠા થાય છે-બંધાય છે, તે આ પ્રમાણે–પોતાની મેળે વિસસાસ્વભાવ વડે પુદ્ગલો બંધાય
छ अथव। ५२-olan (प्रयोग) 43 युद्दामो पाय छ (१), १२९॥ 43 पुरानो मेय-ge. थाय छ, ते ॥ પ્રમાણે પોતાની મેળે અને બીજા વડે પુદ્ગલો જુદા થાય છે (૨), બે કારણ વડે પુદ્ગલો સડે છે, તે આ પ્રમાણે-पोतानी भणे पुराहो छ अथquallan 43 पुगियो स3 छ (3), मेवी शत ५3 छ (४), विध्वंस-विनाश
પામે છે (૫). બે પ્રકારે પુદ્ગલો કહેલા છે, તે આ પ્રમાણે જુદા થયેલા અને જુદા ન થયેલા (૧), બે પ્રકારે પુદ્ગલો 1. मोय समितिनी प्रतम परिसाडिज्जति मेवो 6 छे.
97